ލ. މާމެންދޫއަކީ އާބާދީގައި ގާތްގަނޑަކަށް 900 އެއްހާ މީހުން ދިރިއުޅެމުން އަންނަ ރަށެކެވެ. މިއީ އާއްމު ދިރިއުޅުމަށް ބޭނުންވާ އާސާސީ ގިނަ ޚިދުމަތްތަކެއް ޤާއިމުވެފައިވާ ރަށެކެވެ. އާމްދަނީ ހޯދުމަށް ރަށުގެ ގިނަ މީހުން ބަރޯސާވަނީ މަސްވެރިކަމުން ލިބޭ ނަފާގެ މައްޗަށެވެ.
ތަރައްޤީގެ މާ ބޮޑު ކުލަވަރުތަކެއް ރަށު ތެރެއިން ފެންނަން ނެތަސް، މާމެންދޫގެ ރައްޔިތުންވެސް ތިބީ ތަރައްޤީއަށް ފެންބޮވައިގެންފައެވެ. ނަމަވެސް މިކަމަށް ކުރިމަތިވެފައިވާ އެންމެ ބޮޑު ހުރަހަކީ ރަށުގެ ބިމުގެ ޖާގައިގެ ދަތިކަމާއި، ރަށް ގިރުމުގެ މައްސަލައެވެ.
އާމްދަނީ ހޯދުމަށް ދަނޑުވެރިކަން ފަދަ މަސައްކަތެއް ކުރާނެ އެކަށީގެންވާ ޖާގައެއްވެސް ރަށަކު ނެތެވެ. ވިޔަފާރީގެ ބޭނުމަށާއި، ގޯތި ދޫކުރާނެ އިތުރު ޖާގައެއްވެސް ނެތް އިރު ބައެއް ގެވަޅު ތިން ހަތަރު ބަޔަށް ބަހައިގެން ދިރިއުޅޭ އާއިލާތައްވެސް ރަށުގައި ތިބިކަން ފާހަގަކޮށްލެވެއެވެ.
ޕީ.އެސް.އެމް ނިއުސްއަށް މަޢުލޫމާތު ދެއްވަމުން ލ. މާމެންދޫ ކައުންސިލްގެ ރައީސް ޢަބްދުލްމުޙުސިން މުޙައްމަދު ވިދާޅުވީ، މާމެންދޫއިން ގޯތިދޫނުކުރާތާ މިހާރު ގާތްގަނޑަކަށް 25ހަކަށް އަހަރު ވެދާނެ ކަމަށެވެ. އަދި ރަށުގައި ހަމަޖެހިލައިގެން ދިރިއުޅޭނެ ޖާގަ ނެތުމުގެ ސަބަބުން ރަށް ދޫކޮށް އެއަތޮޅު ފޮނަދޫއަށާއި ގަމަށްވެސް ބައެއް އާއިލާތައް ހިޖުރަކޮށްފައިވާކަން ޢަބްދުލްމުޙުސިން ފާހަގަކުރެއްވިއެވެ.
ބިމުގެ ދަތިކަމާއެކު މާމެންދޫއަށް ކުރިމަތިވެފައިވާ އަނެއް ބޮޑު ބިރަކީ ރަށް ގިރުމުގެ މައްސަލައެވެ. ޢަބްދުލްމުޙުސިން ވިދާޅުވިގޮތުގައި، މޫސުމަށް އަންނަމުންދާ ބަދަލުތަކާއެކު ރަށްގިރުމާއި އުދައެރުމުގެ މައްސަލަވެސް މާމެންދޫއަށް އޮތީ ވަރަށް ބޮޑަށް ކުރިމަތިވެފައެވެ. ވަކިން ޙާއްސަކޮށް އެރަށުގައި ބަނދަރު ހެދިފަހުން، ރަށްގިރުމުގެ ސްޕީޑު ފާއިތުވި ހައެއްކަ އަހަރުގެ ތެރޭގައި އިތުރުވެފައިވާކަން އޭނާ ފާހަގަކުރެއްވިއެވެ.
"މިރަށް މިއޮތީ ބިން ފުރިފައި.. ގޯތިދެވޭނެ އިތުރު ޖާގައެއްނެތް.. ގޮނޑުދޮށުގެ ވަށައިގެންވެސް މިވަނީ ގޯތިދެވިފައި.. ގާތްގަނޑަކަށް އަތިރިމައްޗާއި 50 ހަކަށް ފޫޓު ކައިރީގައިވެސް ބައެއް މީހުން އެބަ ދިރިއުޅޭ.. ރަށް މިދަނީ އެއްދުވަހުން އަނެއް ދުވަހަށް ގިރަމުން.. ޙާއްސަކޮށް ބަނދަރު ހެދިފަހުން.. އުދައަރާ މޫސުމަށްވެސް މުޅި ރަށުތެރެއަށް އުދަ އަރައިގެންދޭ.." މާމެންދޫ ކައުންސިލްގެ ރައީސް ވިދާޅުވިއެވެ.
މާމެންދޫގެ ރަށްގިރުމުގެ މައްސަލަ ހައްލުކުރުމަށްޓަކާ އެކަމަށް ބޭނުންވާ ސަރވޭ ކުރުމުގެ މަސައްކަތް މިހާރު ވަނީ ފަށާފައެވެ. މި މަސައްކަތް ކުރަމުންދަނީ ޖަޕާން އިންޓަރނޭޝަނަލް ކޯރޕަރޭޝަން އެޖެންސީ، ޖައިކާގެ ފަރާތުންނެވެ. ޖައިކާގެ އެކްސްޕަރޓް ޓީމެއް މާމެންދޫއަށް ޒިޔާރަތްކޮށް، އެރަށުގެ އެންމެ ބޮޑަށް ގިރާފައިވާ ސަރަޙައްދުތައް ބަލާ، ރަށްގިރުމަށް ދިމާވާ ސަބަބުތައް ދެނެގަތުމަށް ސަރވޭކޮށްފައިވެއެވެ.
ޕީ.އެސް.އެމް ނިއުސްއަށް މަޢުލޫމާތު ދެއްވަމުން ޖައިކާ އެކްސްޕާޓް ޓީމުގައި ހިމެނޭ ކޯސްޓަލް ޕްލޭނަރ ސުސުމޫ އޮނާކާ ވިދާޅުވީ، މާމެންދުއާއި އަދިވެސް ބައެއް އެހެން ރަށްތައް ހިމެނޭހެން އެ ޓީމުން ކުރާ ޕްލިމިނަރީ ސަރވޭއިން ލިބޭ ނަތީޖާތަކަށް ބެލުމަށްފަހު ގްލޯބަލް އެންވަޔަރަމަންޓް ފެސިލިޓީ، ޖެފްއިން ރާއްޖޭގައި ހިންގުމަށް ހަމަޖެހިފައިވާ ޕްރޮގްރާމުގެ ޕްރޮޕޯސަލަށް ބައެއް ރަށްތައް ހުށަހަޅާނެކަމަށެވެ.
މާމެންދޫގެ ތަރައްޤީއަށް މިވަގުތު އެންމެ ދެކެން ބޭނުންވަނީ ރަށުގެ ބިމުގެ ޖާގަ އިތުރުވެ، މީހުން އިތުރަށް އާބާދުވާ މަންޒަރުކަން އެރަށުގެ ކައުންސިލުން ފާހަގަކުރެއެވެ. އަދި ރަށުގެ ފަޅުތެރެއިން ބިން ހިއްކުމަށް ޖާގައޮތުމާއެކު، މާމެންދޫގެ ބިމުގެ ޖާގަ އިތުރުވެގެންދިއުމަކީ ރަށުގެ ރައްޔިތުން ކުރާ އުއްމީދެއް ކަމަށާއި، ބިން ހިއްކިއްޖެނަމަ، ރަށް ގިރުމުގެ މައްސަލައަށްވެސް ކޮންމެވެސް ވަރެއްގެ ހައްލެއް ލިބިގެންދާނެކަން މާމެންދޫ ކައުންސިލުން ފާހަގަކުރެއެވެ.