އޯޒޯން ފަށަލައިގެ ދުޅަހެޔޮކަން މުޅި ދުނިޔޭގެ ހުރިހާ ދިރުމަކާއި ގުޅިފައި!

އޯޒޯން ލޭޔާއަކީ އިރުގެ އަލިން ދުނިޔެ ޙިމާޔަތްކުރުމުގައި އެންމެ މުހިންމު ދައުރެއް އަދާކުރާ ފަށަލައެވެ. ބިމުން ފެށިގެން ގާތްގަނޑަކަށް 15 ކިލޯމީޓަރާއި 30 ކިލޯމީޓަރު މަތީގައި ލެވިފައިވާ "ސްޓްރަޓޯސްފެއަރ"ގައި ހިމެނޭ އޯޒޯން ލޭޔާ ތުނިވަމުންދާކަމުގެ ކަންބޮޑުވުމަކީ ވޭތުވެދިޔަ 37 އަހަރުގެ ތެރޭގައި އެކި ފަންތީގައި އެކި މިންވަރަށް ދެކެވޭ ވާހަކައެކެވެ. އެހެންނަމަވެސް މިކަމުގެ ކަންބޮޑުވުން އޮތް މިންވަރާ ދޭތެރޭގައި ގިނަ މީހުންގެ ސަމާލުކަން ހުއްޓެނީ ކޮންމެ އަހަރެއްގެވެސް ސެޕްޓެމްބަރު މަހުގެ 16 ވަނަ ދުވަހުގައެވެ. އެއީ ބައިނަލްއަޤުވާމީގޮތުން ފާހަގަކުރާ ދުނިޔޭގެ އޯޒޯން ދުވަހެވެ.

ބައިނަލްއަޤުވާމީ ފެންވަރުގައި އޯޒޯން ދުވަހެއް ފާހަގަކުރަންފެށީ 1987 ވަނަ އަހަރުގެ ސެޕްޓެމްބަރު މަހުގެ 16 ވަނަ ދުވަހު ތަސްދީޤުކޮށް ޢަމަލުކުރަންފެށި މޮންޓްރިއަލް ޕްރޮޓޮކޯލް އެއްބަސްވުމަށް ޢަމަލުކުރަން ފެށި ދުވަހާއި ގުޅުވައިގެންނެވެ. މިއީ މިހާތަނަށް އދ.ގެ އިދާރާއަކުން ތަންފީޒުކުރަންފެށި ތިމާވެށީގެ އެންމެ ކާމިޔާބު އެއްބަސްވުމެވެ. މިއެއްބަސްވުމުގެ ދަށުން އޯޒޯން ފަށަލައަށް ގެއްލުންވާ މާއްދާތައް ޖައްވަށް ބޭރުކުރުން ހުއްޓާލުމަށް ޤައުމުތަކުންވަނީ މަސައްކަތް ފަށާފައެވެ.

މިހާތަނަށް 197 ޤައުމުން މި މުޢާހަދާއަށް ޢަމަލުކުރަމުން ގެންދާއިރު، 1989 ވަނަ އަހަރުން ފެށިގެން ރާއްޖެއިންވެސް އަންނަނީ މި މުޢާހަދާގައި ބައިވެރިވެ، މި ދާއިރާއިން ނަމޫނާ މަސައްކަތްތަކެއް ކުރަމުންނެވެ. ޚާއްސަކޮށް އޯޒޯން ފަށަލައަށް ގެއްލުންދޭ މާއްދާތައް ނައްތާލުމަށް ކުރެވެމުންދާ މަސައްކަތްތަކުގައި ރާއްޖެއިން ބައިނަލްއަޤްވާމީ ފެންވަރުގެ ބޮޑެތި ކާމިޔާބީތަކެއް ވަނީ ހޯދާފައެވެ.

މިމަސައްކަތް އެކި ޤައުމުތަކުގައި އެކި މިންވަރަށް ކޮށްފައިވާއިރު ކަނޑައަޅާފައިވާ މުއްދަތަށްވުރެ އަވަހަށް ރާއްޖެއިން "ކްލޮރޯ ފްލޮރޯ ކަރބަން" (ސީއެފްސީ) ބޭނުންކުރުން 2008 ވަނަ އަހަރުވަނީ ހުއްޓާލާފައެވެ. ހަމައެއާއެކު އޯޒޯން ފަށަލައަށް ގެއްލުންދޭ މާއްދާއެއްކަމުގައިވާ "ހައިޑްރޯ ކްލޮރޯ ފްލޮރޯ ކަރބަން" (އެޗްސީއެފްސީ) ހުއްޓާލުމަށްވަނީ އެހެން ޤައުމުތަކަށްވުރެ ކުރީން ޕްލޭނެއް އެކުލަވާލާފައެވެ. މި ޕްލޭންގެ ދަށުން މިއަހަރުގެ ޖެނުއަރީ މަހު ވަނީ އެޗްސީއެފްސީ މަދުކުރުމަށް ޤައުމީ ފެންވަރުގައި މަސައްކަތްތަކެއް ފަށާފައެވެ. އަދި އެކި މަރުޙަލާތަކަށް ބަހާލައިގެން 2045 އާއި ހަމައަށް ދާއިރު ރާއްޖެގައި އެތެރެކޮށް ޖައްވަށް ބޭރުކުރެވޭ މިންވަރު 80 އިންސައްތަ މަދުކުރުމަށްވަނީ އަމާޒުހިފާފައެވެ.

އޯޒޯން ދުވަސް ފާހަގަކުރާއިރު މިފަށަލައިގެ ފަހުގެ ޙާލަތު ބަލާލުމަކީވސް މުހިންމުކަމެކެވެ. 1980ގެ އަހަރުތަކުން ފެށިގެން އޯޒޯން ފަށަލަ ތުނިވާން ފަށާފައިވާކަން ސައިންސްވެރިން ވަނީ ދެނެގަނެފައެވެ. އެހެންކަމުން ޚާއްސަ ސަމާލުކަމެއްދީގެން އޯޒޯން ފަށަލައަށް އަންނަމުންދާ ބަދަލުތައް ދިރާސާތައް ކުރަން ވަނީ ފަށާފައެވެ. މިއާއެކު 2000 ވަނަ އަހަރުގެ ސެޕްޓެމްބަރު މަހުގެ ތެރޭގައިވަނީ މިފަށަލައިގައި ބާގަނޑެއް ހެދިފައިވާކަންވެސް ދެނެގަނެފައެވެ. އެންޓާޓިކާއާއި ދިމާލުން ދުނިޔޭގެ ހުޅަނގު ތަނޑީގައި ހެދުނު މިބާގަނޑަށް އަންނަމުންދަ ބަދަލުތައް ސައިންސްވެރިންދަނީ ބަލަމުންނެވެ.

ޔޫރަޕިއަން އެންވަޔަރަމަންޓް އޭޖެންސީއިން ވިދާޅުވާގޮތުގައި 2022 ވަނަ އަހަރަށްވުރެ، ނިމިދިޔަ 2023 ވަނަ އަހަރު އޯޒޯން ފަށަލައިގައި ހެދިފައިވާ ބާގަނޑުވަނީ ބޮޑުވެފައެވެ. އޯޒޯން ފަށަލަ އިޔާދަކުރުމަށް މޯންޓްރިއާލް ޕްރޮޓޮކޯލްގެ ދަށުން ޤައުމުތަކުން އަޅަން ކަނޑައަޅާފައިވާ ފިޔަވަޅުތައް އެޅުން އަވަސްކުރުމަށް ސައިންސްވެރިންވަނީ އިލްތިމާސްކޮށްފައެވެ.

އޯޒޯން ފަށަލައިގެ ދުޅަހެޔޮކަމަކީ މުޅި ދުނިޔޭގެ ހުރިހާ ދިރުމަކާއި ގުޅިފައިވާކަމެކެވެ. އިރުގެ ނުރައްކާތެރި ދޯދީގެ ސަބަބުން ދިރުންތައް ނެތިފަނާވެދާނެތީ އެދޯދިން ދުނިޔެ ރައްކާތެރިކުރުމަށް ދުނިޔޭގެ ހުރިހާ ޤައުމަކުން މަސައްކަތްކުރަންޖެހެއެވެ. އެގޮތުން ޤައުމުތަކުގެ ގޭބިސީތަކާއި ކާރުޚާނާތަކުގައި ބޭނުންކުރާ ފިނިކުރި ނިޒާމުތަކަކީ ތިމާވެށްޓާ ރައްޓެހި ބާވަތްތަކަށް ހެދުމުގެ މަސައްކަތްދަނީ ކުރަމުންނެވެ.