އަމަލުކުރުން ހުއްޓައިލާފައިވާ ޔޫކްރެއިންގައި ހައްދާ ގޮވާމުގެ ބާވަތްތައް އެކްސްޕޯޓުކުރުމާ ގުޅޭ އެއްބަސްވުމަށް ރަޝިޔާއިން އަލުން ރުޖޫއަ ވާނީ އެ ޤައުމުން ހުށަހަޅާފައިވާ ޝަރުޠުތައް ފުރިހަމަވުމުން ކަމުގައި ރައީސް ވްލަޑިމިޔަރ ޕުޓިން ވިދާޅުވެއްޖެއެވެ. 2022 ވަނަ އަހަރު ހަދާފައިވާ އެއްބަސްވުމުގެ މުއްދަތު މި މަހުގެ ތެރޭގައި ހަމަވެފައިވާއިރު، ރަޝިޔާއިން ވަނީ އެއްބަސްވުމުގެ މުއްދަތު އިތުރު ކުރަން ދެކޮޅު ހަދާފައެވެ.
ރަޝިޔާއާއި ޔޫކްރެއިނާ ދެމެދު މި އެއްބަސްވުން ހަދާފައި ވަނީ 2022 ވަނަ އަހަރުގެ ފެބުރުވަރީ މަހު ރަޝިޔާ ސިފައިން ޔޫކްރެއިނަށް އަރައި ފެށި ހަނގުރާމައާ ގުޅިގެން ޔޫކްރެއިންގައި އުފައްދާ ގޮވާމުގެ ބާވަތްތައް އެކްސްޕޯޓު ކުރުމަށް ހުރަސްއެޅުމުންނެވެ. އެއްބަސްވުން އެކުލަވައިލުމުގައި މެދުވެރިއެއްގެ ދައުރު އަދާކޮށްފައި ވަނީ ތުރުކީވިލާތާއި އ.ދއިންނެވެ.
ރަޝިޔާ-ޔޫކްރެއިން ހަނގުރާމަ ފެށުމުގެ ކުރިން ޔޫކްރެއިނަކީ ދުނިޔޭގެ ބާޒާރަށް އެންމެ ގިނައިން ގޮވާމުގެ ބާވަތްތައް ފޯރުކޮށްދޭ ޤައުމެވެ. ނަމަވެސް، ހަނގުރާމަ ފެށުމާ އެކު ދުނިޔޭގެ ބާޒާރުގައި ގޮވާމުގެ ސްޓޮކް ހުސްވާން ފަށައި، ގޮވާމާއި އެހެނިހެން ކާބޯތަކެތީގެ އަގުތައް އުފުލެން ފެށިއެވެ. އަދި، ގިނަ ޤައުމުތަކެއްގައި އެތަކެއް ސަތޭކަ މީހުންނަށް ކާބޯތަކެތީގެ ރައްކާތެރިކަން ކަށަވަރުކޮށްދޭން ހުރަސްތައް ކުރިމަތިވިއެވެ.
އެއްބަސްވުމުގެ މުއްދަތު އިތުރުކުރަން ދެކޮޅު ހެދުމަށް ފަހު އެ ކަމާ ގުޅޭ ގޮތުން ޕުޓިން ވިދާޅުވީ އެއްބަސްވުމުގެ އެއްވެސް މާނައެއް މިހާރު ނެތް ކަމުގައެވެ. އަދި، އެއްބަސްވުމަށް އަލުން ރުޖޫއަވާން އެއްބަސްވާނީ، ރަޝިޔާއިން ހުށަހަޅާ ޝަރުޠުތަކަށް ހުރިހާ ފަރާތަކުން އިޙުތިރާމުކުރަން އެއްބަސްވުމުން ކަމުގައެވެ. މިއީ، އޭނާ މި ކަމާ ގުޅޭ ގޮތުން ވާހަކަފުޅު ދައްކަވާފައިވާ ފުރަތަމަ ފަހަރެވެ.
"އެއްބަސްވުން އަލުން ރުޖޫއަކުރަން ރަޝިޔާއިން ވެސް ބޭނުން. ނަމަވެސް، އެ ކަން ކުރެވޭނީ ޝަރުޠުތަކަކާ އެކު. ރަޝިޔާއިން ހުށަހަޅާ ޝަރުޠުތަކަށް އެއްބަސްވެ، އެ ކަންކަން ފުރިހަމަވުމުން މެނުވީ އެއްބަސްވުމަށް ރުޖޫއަވެވޭކަށް ނެތް،" ޕުޓިން ވިދާޅުވިއެވެ.
ރަޝިޔާއިން ހުށަހަޅާފައިވާ މައިގަނޑު ޝަރުޠަކީ، އެ ޤައުމުގައި އުފައްދާ ގޮވާމުގެ ބާވަތްތަކުގެ އިތުރުން އެހިނިހެން ކާބޯތަކެއްޗާއި ގަސްކާނާގެ ބާވަތްތައް އެކްސްޕޯޓު ކުރުމަށް މިހާރު ހުރި ހުރަސްތައް ނައްތައިލުމެވެ. އަދި، އެ ކަންކަމާ ގުޅޭ ގޮތުން ރަޝިޔާއާ ދެކޮޅަށް އަޅާފައިވާ ދަތިކުރުމުގެ ފިޔަވަޅުތައް އުވައިލުމެވެ. ކުރިން ހަދާފައިވާ އެއްބަސްވުމާ އެއްގޮތަށް ރަޝިޔާގައި އުފައްދާ ގޮވާމާއި ގަސްކާނާ އެކްސްޕޯޓު ކުރުމުގެ ފުރުޞަތު އެ ޤައުމަށް ލިބިދީފައި ނުވާ ކަމަށް ރަޝިޔާއިން ދަނީ ތުހުމަތު ކުރަމުންނެވެ.
ރަޝިޔާއިން މީގެ ކުރިން ވެސް އެތަކެއް ފަހަރެއްގެ މަތިން އެއްބަސްވުމުގެ މުއްދަތު އިތުރުކޮށްދީފައިވާނެ ކަމަށާއި، ނަމަވެސް އެ އެއްބަސްވުމަކީ ސިޔާސީ ގޮތުން ރަޝިޔާ "ބްލެކްމެއިލް" ކުރަން ހުޅަނގުން ބޭނުންކުރާ ހަތިޔާރަކަށް ހަދާފައިވާ ކަމުގައި ޕުޓިން ވިދާޅުވިއެވެ. އަދި، އެ ކަމުގެ ސަބަބުން ދުނިޔޭގެ އެކި ކަންކޮޅުތަކުގައި ކާބޯތަކެއްޗަށް ޖެހިފައިވާ އެތަކެއް ސަތޭކަ މިލިޔަން މީހުންނަށް އެ ކަމުގެ އަސަރު ކުރަމުންދާ ކަމުގައި ވެސް ޕުޓިން ވިދާޅުވިއެވެ.
މި ކަމާ ގުޅޭ ގޮތުން ޕުޓިން ވާހަކަފުޅު ދައްކަވާފައި މި ވަނީ، ބްލެކް ސީ ނުވަތަ ކަޅު ކަނޑުގެ އައްސޭރިފަށުގައި އޮންނަ ޔޫކްރެއިންގެ ބަނދަރުތަކަށް ދަތުރުކުރާ އާގުބޯޓުފަހަރަކީ ހަތިޔާރު އުފުލާ އުޅަނދުތަކެއް ކަމަށް ބަލައި، އެ އުޅަނދުފަހަރަށް ހަމަލަދޭނެ ކަމުގެ އިންޒާރު ރަޝިޔާގެ ދިފާޢީ ވުޒާރާއިން ދީފައިވާ ދަނޑިވަޅެއްގައެވެ. މީގެ އިތުރުން ރަޝިޔާގެ އަސްކަރިއްޔާއިން ވަނީ ޔޫކްރެއިންގެ ބަނދަރުމަތީ ރަށްތަކަށް ވަރުގަދަ ހަމަލަތަކެއް ދޭން ފަށާފައެވެ.
ފާއިތުވި ހަތަރު ދުވަހުގެ ތެރޭގައި ރަޝިޔާގެ އަސްކަރިއްޔާއިން ޔޫކްރެއިންގެ މިކޮލައިފާއި އަދިއްސާގައި އޮންނަ ބަނދަރުތަކަށް ވަރުގަދަ ހަމަލަތަކެއް ދީފައިވާ ކަމުގައި ޔޫކްރެއިނުން ބުނެއެވެ. އޭގެ ތެރެއިން އަދިއްސާގެ ބަނދަރަކަށް ދިން ހަމަލައެއްގައި 100 ޓަނުގެ ފެހި އޮށާއި 20 ޓަނުގެ ހިމަ ގޮދަން ރައްކާކޮށްފައި ހުރި ގުދަނަކަށް ގެއްލުންވެ، އެ ތަނުގައި ރައްކާކޮށްފައި ހުރި ކާބޯތަކެތި ހަލާކުވެފައިވާ ކަމުގައި އަދިއްސާގެ ގަވަރުނަރު އަލިވް ކިޕަރް ވިދާޅުވިއެވެ.
ޔޫކްރެއިންގައި އުފައްދާ ގޮވާން އެކްސްޕޯޓް ކުރުމަށް ހަދާފައިވާ އެއްބަސްވުމަށް އަމަލުކުރުން ހުއްޓައިލުމުގެ ކުރިން 32 މިލިޔަން ޓަނުގެ ގޮވާން ޔޫކްރެއިނުން ބޭރުކޮށްފައިވެއެވެ. އެ އެއްބަސްވުމަށް އަލުން ރުޖޫއަ ނުވެއްޖެ ނަމަ، ދުނިޔޭގެ ބާޒާރުގައި ގޮވާމާއި ކާބޯތަކެތީގެ އަގުތައް އުފުލި، އެތަކެއް ސަތޭކަ މިލިޔަން މީހުންނަށް ކާބޯތަކެތީގެ ރައްކާތެރިކަން ކަށަވަރުކޮށްދޭން ދަތިވާނެ ކަމަށް ކަމާ ބެހޭ މާހިރުން ބުނެއެވެ.