1981 ވަނަ އަހަރުގެ ތެރޭގައި ދުނިޔޭގެ ޤައުމުތަކުގައި ރަސްމީ ސިފައެއްގައި ނުކުޅެދުންތެރިކަން ހުންނަ ފަރާތްތަކަށް ޚާއްޞަކޮށްގެން އަހަރުތަކުގެ އެކި ދުވަސްވަރު ދުވަސްތައް ފާހަގަކުރަމުން އައިސްފައިވެއެވެ. ރާއްޖޭގައި ނުކުޅެދުންތެރިކަން ހުންނަ މީހުންގެ ދުވަހެއް އެންމެ ފުރަތަމަ ފާހަގަކުރައްވާފައިވަނީ 1981 ވަނަ އަހަރުގެ އޮކްޓޯބަރުމަހުގެ 13 ވަނަ ދުވަހު ކ.ޤުރައިދޫގައެވެ.
އދ.ގެ ޢާއްމު މަޖިލީހުގެ ނިންމެވުމެއްގެ މަތިން މިކަން ކުރަމުން އައި ނަމަވެސް، ނުކުޅެދުންތެރިކަން ހުންނަ ފަރާތްތަކުގެ ދިރިއުޅުމުގެ ޙާލަތާއި، އެހެނިހެން ކަންކަން އެކަށީގެންވާ މިންވަރެއްގައި ކުރިއަރައިގެން ނުދާކަން ފާހަގަކޮށް އދ.އިން އިތުރު މަސައްކަތްތަކެއް ފެށިއެވެ. ނަތީޖާއެއްގެ ގޮތުން ނުކުޅެދުންތެރިކަން ހުންނަ ފަރާތްތަކަށް ވަކި ޚާއްޞަ ދުވަހެއްގެ ގޮތުގައި ކޮންމެ އަހަރެއްގެވެސް ޑިސެމްބަރުމަހުގެ ތިންވަނަ ދުވަސް ކަނޑައަޅާ 1992 ވަނަ އަހަރުން ފެށިގެން އދ.ގެ މެމްބަރު ޤައުމުތަކުން މިކަން ތަންފީޒް ކުރަން ފެށިއެވެ. އަދި މިދުވަސް ވަރަށް ކުލަގަދަގޮތެއްގައި ފާހަގަކުރަމުން އައިސްފައިވެއެވެ.
މިއަހަރުގެ މިދުވަހުގެ ޝިއާރަކަށް އދ.އިން ހަމަޖައްސަވާފައިވަނީ " އެޗީވިންގް ސެވެންޓީން ގޯލްސް ފޯރ ދަ ފިއުޗަރ ވީ ވޯންޓް"އެވެ. މާނައަކީ ނުކުޅެދުންތެރިކަން ބޭނުންވާ މީހުންގެ މުސްތަޤްބަލަށްޓަކައި، ދެމެހެއްޓެނިވި ތަރައްޤީގެ ލަނޑުދަނޑިތައް ޙާޞިލް ކުރުމެވެ. މި ޝިއާރުގެ އަމާޒަކީ 2015 ވަނަ އަހަރު އދ.އިން އެކަށައަޅާފައިވާ ދެމެހެއްޓެނިވި ތަރައްޤީގެ ލަނޑުދަނޑިތައް ޙާޞިލް ކުރުމުގައި، ނުކުޅެދުންތެރިކަން ހުންނަ ފަރާތްތައް ބާކީ ނުކޮށް ހުރިހައި ފަރާތްތައް ޝާމިލް ކުރެވޭ ގޮތަށް، އެމީހުންގެ ބައިވެރިވުން ހިމެނޭގޮތައް އިންސާފުވެރި މުޖުތަމައުއެއް ބިނާކުރުމެވެ.
މިއަހަރުގެ ނުކުޅެދުންތެރިކަން ހުންނަ ފަރާތްތަކުގެ ދުވަސް ފާހަގަކުރަމުންދާއިރު، އދ.އިން ވަނީ އެޖަމާއަތުން 2008 ވަނަ އަހަރު ޢަމަލު ކުރަން ފެށި، ނުކުޅެދުންތެރިކަން ހުންނަ ފަރާތްތަކުގެ ޙައްޤުތައް ކަށަވަރު ކުރުމުގެ ބައިނަލް އަޤްވާމީ މުއާހަދާއާއި ދެމެހެއްޓެނިވި ތަރައްޤީގެ ލަނޑުދަނޑިތައް މިދާއިރާއިން ޙާޞިލްވެފައިވާ މިންވަރު ވަޒަންކުރުމަށް އަމާޒު ހިފާފައެވެ.
އެޖަމާއަތުން ދެކޭ ގޮތުގައި، ނުކުޅެދުންތެރިކަން ހުންނަ ފަރާތްތަކުގެ މުސްތަޤްބަލް ބިނާކުރުމުގައި، އެމީހުންގެ ބައިވެރިވުމާއެކު، ހަމަހަމަގޮތެއްގައި އެމީހުންގެ ދިރިއުޅުން ބައްޓަން ކުރުމުގެ އަސާސްގެ ގޮތުގައި ބެލެވޭ މި ދެ ކަންކަން ވަޒަންކޮށްގެން ނޫނީ ނުކުޅެދުންތެރިކަން ހުންނަ ފަރާތްތަކުގެ ދިރިއުޅުމުގެ ޙާލަތު ރަނގަޅެއް ނުކުރެވޭނެއެވެ.
މިއަދަކީ، ނުކުޅެދުންތެރިކަން ހުންނަ ފަރާތްތަކުގެ ޙައްޤުތައް ކަށަވަރު ކުރުމުގެ ބައިނަލްއަޤްވާމީ މުއާހަދާ ވުޖޫދަށް އައިތާ 10 އަހަރު ފުރޭ މުނާސަބާވެސްމެއެވެ. މިމުއަހަދާއަކީ އދގެ މުއާހަދާތަކުގެ ތެރެއިން ގިނަ ޤައުމުތަކުން އެންމެ ގިނައިން އަދި އެންމެ އަވަސް މުއްދަތެއްގައި ބައިވެރިވި އެއް މުއާހަދާއެވެ. ރާއްޖެއިން މިމުއާހަދާގައި ސޮއިކުރީ 2008 ވަނަ އަހަރުގެ އޮކްޓޯބަރުމަހުގެ ދެވަނަ ދުވަހުއެވެ. އަދި ތަޞްދީޤް ކުރެއްވީ 2010 ވަނަ އަހަރުގެ މާޗްމަހުގެ ތިން ވަނަ ދުވަހުއެވެ.