ސުނާމީއަށް ފަހު ޤައުމު އާރާސްތުކުރުމުގައި ދިވެހި ޤައުމީ ދިފާޢީ ބާރުން ދެއްކީ ނަމޫނާ މަސައްކަތެއް

2004 ވަނައަހަރު ދުނިޔެއަށް ކުރިމަތިވި ސުނާމީ ކާރިސާއަކީ، ޖަޒީރާ ރަށްތަކަކުން އުފެދިފައިވާ މި ކުޑަކުޑަ ދިވެހި ރާއްޖެއަށާއި ރާއްޖޭގެ ރައްޔިތުންނަށް، އެ ކާރިސާގެ ސަބަބުން ނަފްސާނީ ގޮތުންނާއި، ޖިސްމާނީ ގޮތުންނާއި އަދި އިޤުތިޞާދީ ގޮތުން ވެސް ފޫނުބެއްދޭވަރުގެ ބޮޑެތި ގެއްލުންތަކެއް ލިބިގެންދިޔަ ކާރިސާއެކެވެ. މި ކާރިސާއިން ލިބުނު ގެއްލުންތަކުން އަރައިގަތުމަށް ޓަކައި ޤައުމީ ފެންވަރުގައި ކުރެވުނު މަސައްކަތްތަކުގައި އެންމެ މުހިންމު ރޯލެއް އަދާކުރި އެއް ބަޔަކީ ދިވެހި ސިފައިންނެވެ.

2004 ވަނަ އަހަރުގެ ޑިސެންބަރު މަހުގެ 26 ވަނަ ދުވަހުގެ 09:20 ގައި ރާއްޖޭގެ އެކި ކަންކޮޅުތަކަށް ސުނާމީ އަރަން ފެށުމާއެކު، ރައްޔިތުންނާއި މުދާ ސަލާމަތް ކުރުމަށް ޤައުމީ ދިފާއީ ބާރުން ހަރަކާތްތެރިވާން ފެށިއެވެ. އެގޮތުން ސުނާމީގެ ސަބަބުން ގިނަ ރަށްތަކެއްގެ މުވާޞަލާތީ ގުޅުންކެނޑިފައި ވުމުން، އުޅަނދުތަކުގައި ރަށްރަށަށް ގޮސް ހާލު ދެނެގަތުމުގެ މަސައްކަތް ކޯސްޓްގާޑުން ވަގުތުން ފެށިއެވެ. ހަމައެއާއިއެކު "ޤައުމީ ކާރިސާގެ ޙާލަތު ވަޒަންކުރުމާއި އެހީ ވިލަރެސްކުރާ މަރުކަޒު" އިސްކަންދަރު ސްކޫލުގައި ޤާއިމްކޮށް، ކާރިސާ ގައި ރާއްޖޭގެ އެކިކަންކޮޅުތަކަށް ލިބުނު ގެއްލުންތައް އޮޅުންފިލުވައި ހޯދުމުގެ މަސައްކަތް ސިފައިން ފެށިއެވެ.

އެގޮތުން ހާލުގައި ޖެހުނު މާލެއާއި ކައިރި ރަށްތަކުގެ މީހުން ބޭތިއްބުމަށް މާލޭގެ ހަތަރު ސްކޫލެއްގައި "ރިލީފް ސެންޓަރ" ތަކެއް ޤާއިމްކޮށް، އެ ތަންތަނުގައި މީހުން ބައިތިއްބައިގެން ބެލެހެއްޓުމުގެ މަސައްކަތްތަކުގައި ވެސް އިސްވެ ސިފައިން ދިޔައީ ހަރަކާތްތެރި ވަމުންނެވެ. އަދި ހަމައެހެންމެ ރިލީފްގެ މަސައްކަތްތައް ހިނގަމުން ދިޔައިރު، ވަކި މޭޒެއް ބަހައްޓައިގެން، ސުނާމީއާއި ގުޅުންހުރި ސާފު ތެދު މަޢުލޫމާތު ޢާންމު ރައްޔިތުންނަށް އަވަހަށް ފޯރުކޮށްދިނުމަށް ޓަކައި، ދިވެހިރާއްޖޭގެ އަޑާއި ޓީވީ މޯލްޑިވްސް މެދުވެރިކޮށް ސިފައިން ގެންދިޔައީ، ކާރިސާގެ މައުލޫމާތާއި، ރައްޔިތުންނަށް އެނގެންޖެހޭ އެހެނިހެން މުހިންމު ކަންކަންކަމުގެ މައުލޫމާތު ފޯރުކޮށްދެމުންނެވެ.

2004 ޑިސެންބަރު 30 ވަނަ ދުވަހު "ނެޝަނަލް ޑިޒާސްޓަރ މެނޭޖްމެންޓް ސެންޓަރ" (އެން ޑީ އެމް ސީ) އުފެއްދެވުމުން، އެ ސެންޓަރުގެ ލޮޖިސްޓިކް ޑިޕާރޓްމެންޓުގައި ވެސް ސިފައިން ދިޔައީ އިސްދައުރެއް އަދާކުރަމުންނެވެ. އެގޮތުން ދަތުރުފަތުރު ހަމަޖެއްސުމާއި، ރާއްޖެއާއި ރާއްޖެއިން ބޭރުންލިބޭ އެހީ، ކަމާބެހޭ ފަރާތްތަކުން ކަނޑައަޅުއްވާ ތަންތަނަށް ފޮނުވުމާއި، ބާޒާރުން ގަންނަންޖެހޭ ތަކެތި ގަތުމަކީ އެސެންޓަރުގައި ސިފައިން ކުރަމުން ދިޔަ ބައެއް މަސައްކަތްތަކެވެ.

ސުނާމީގެ ސަބަބުން އެންމެބޮޑަށް ގެއްލުން ލިބުނު ރަށްތައް ސާފުކުރުމަށް، 2004 ޑިސެންބަރު 31 ވަނަ ދުވަހު ސިފައިންގެ ޓީމުތައް ފުރަންފެށިއެވެ. މި ޓީމުތަކުގެ މައިގަނޑު މަސައްކަތްތަކަކީ، ރަށުތެރެ ސާފުކުރުމުގައި ރައްޔިތުންނަށް އެހީތެރިވުމާއި، ނަރުދަމާ ނިޒާމު ރަނގަޅުކުރުމުގައި އެހީތެރިވެދިނުމާއި، އަދި ރައްޔިތުން ޢާންމު ހާލަތަށް ގެނައުމަށް ރައްޔިތުންނާއި ގުޅިގެން ކުރަންޖެހޭ މަސައްކަތްތައްކޮށް އެހީތެރިވެ ދިނުމެވެ. މިގޮތުން ސިފައިން ދިޔަ ކޮންމެ ރަށެއްގައި ވެސް އެ ރަށްރަށުގެ ރައްޔިތުންނާ ގުޅިގެން ގިނަ މަސައްކަތްތަކެއް ކޮށްފައިވެއެވެ. ސުނާމީގެ ސަބަބުން ގިނަ ރަށްތަކަކަށް ވަދެނުކުތުމަކީ ދަތިކަމެއް ކަމުގައި ވީ ނަމަވެސް އެރަށްތަކަށް ދަތުރުކޮށް ބޯފެނާއި، ކާބޯތަކެއްޗާއި، އަންނައުނާއި އަދި ޒަރޫރީ ބޭނުންތަކަށް ބޭނުންވާ އެހެނިހެން ސާމާނު ރައްޔިތުންނަށް ފޯރުކޮށްދެމުން ދިއައީ ރެޔާއި ދުވާލު، އަތްވާއި ވާރޭގައި ނުހަނު ލޯތްބާއި އެކުގައެވެ. ހަލާކުވެ ވެއްޓިފައިވާ ފާރުތައް ކޮޅަށް ޖަހައިދީ، ރަށްރަށުގެ ވީރާނާވެފައިވާ މަގުތަކާއި ގެތަށް ސާފުކޮށްދީ، މަރުވެފައިވާ ގަބުރުތައް ވަޅުލައިދިނެވެ. އެ ދުވަހުގެ އެ ހާލަތުގައި ސިފައިންގެ ކޮއްތަކީ މާލެއިން ރާޝަނުގެ ގޮތުގައި ގެންދިޔަ ތައްޔާރީ ކާނާއެވެ. އުޅެމުންދިޔައީ ޓެންޓު ޖަހައިގެން ނުވަތަ ހާލަތާއި އެއްގޮތަށް އެ ރަށަކުން އެ ފަހަރަކު ލިބެންހުރި ތަނެއްގައެވެ. ސުނާމީ ކާރިސާގެ ސަބަބުން މި މަސައްކަތުގައި ހަރަކާތްތެރިވި ބައެއް ސިފައިންގެ ޢާއިލާގެ މީހުން، ޙާއްޞަކޮށް މައިންބަފައިން ގެއްލި، ގެދޮރު ވީރާނާވެ ގޮސްފައިވާކަން އެނގޭ ހާލު ވެސް އެދުވަހު އެ ސިފައިން އިސްކުރީ ޤައުމީ ވާޖިބެވެ.

ސުނާމީގެ ސަބަބުން ހާލުގައި ޖެހިފައިވާ ރައްޔިތުންނަށް ހަމަހަމަކަމާ އެކު އެހީތެރިކަން ފޯރުކޮށްދީ، ރައްޔިތުންގެ ވިއްސިވިހާލިވެފައިވާ ދިރިއުޅުން ޢާންމު ހާލަތަކަށް ގެނެސްދިނުމަށް ޓަކައި 2005 ޖަނަވަރީ 5 ވަނަ ދުވަހު، ރާއްޖެ 7 ސަރަހައްދަކަށް ބަހާލައި، 7 އަތޮޅެއްގައި "ފޯވާރޑް ކޯޑިނޭޝަން ސެންޓަރ" (އެފް ސީ ސީ) ސިފައިން ޤާއިމް ކުރިއެވެ. އަދި މި ސެންޓަރުތަކުގެ ބެލުމުގެދަށުން އެ ސަރަހައްދުގެ ރަށްތަކަށް ދަތުރުކޮށް އެހީތެރިކަން ބޭނުންވާ ފަރާތްތައް ދެނެގަނެ އެހީތެރިކަން ފޯރުކޮށްދެމުން ގެންދިޔައެވެ. މިގޮތުން ބޯހިޔާވަހިކަން ގެއްލިފައިވާ ފަރާތްތަކަށް ވީހާވެސް އަވަހަކަށް ބޯހިޔާވަހިކަން ހޯދައިދިނުމުގެގޮތުން، ޓެންޓް ޖަހައި ވަގުތީ ބޯހިޔާވަހިކަން ފޯރުކޮށްދޭން ފެށުނެވެ.

2005 ޖަނަވަރީ 6 ވަނަ ދުވަހު، އާރާސްތު ކުރުމާއި ބެހޭ ސިފައިންގެ ޓީމުތަކެއް ރާއްޖޭގެ 13 ރަށެއްގައި ހަރަކާތްތެރިވާން ފެށިއެވެ. މި ޓީމުތަކުން ހާލުގައި ޖެހިފައިވާ ފަރާތްތަކަށް ދާއިމީ ހިޔާވަހިކަމެއް ލިބެންދެން، ދިރިއުޅެވޭނެ 600 އަށްވުރެ ގިނަ ވަގުތީ ހިޔާ، 30 އަށްވުރެ ގިނަ ރަށުގައި އަޅައިދީފައި ވެއެވެ. މީގެއިތުރުން ވެސް މި ޓީމުތަކުން ރަށްރަށުގެ މިސްކިތްތަކާއި، ސްކޫލްތަކާއި، ޞިއްޙީ ފަރުވާދޭ ތަންތަންތަނާއި އަދިވެސް އެހެނިހެން މުހިންމު ތަންތަން އިމާރާތް ކޮށްދީފައި ވެއެވެ.

ސިފައިންގެ ބެލުމުގެ ދަށުން ކުރި މުހިންމު އަނެއް މަސައްކަތަކީ، ބޭރުގެ ޤައުމުތަކުންނާއި، އެކި ޖަމާއަތްތަކުން އެހީގެގޮތުގައި ރާއްޖެއަށް ފޮނުވާ ސާމާނު، ހުޅުލެއަށް ބާލައި، ގުދަންކޮށް، ފޯރުކޮށްދޭންޖެހޭ ފަރާތްތަކަށް ފޯރުކޮށްދިނުމެވެ. ރަށްރަށަށް ފޮނުވުމަށް ޓަކައި މި ތަކެތި ބަރުކުރުމާއި، އަދި ހަމަ އެ ރަށްރަށަށް މުދާ ދިއުމުން މުދާބާލައި، ރައްޔިތުންނަށް ފޯރުކޮށްދެވެންދެން އެ މުދާ ބަލަހައްޓައި، ފޯރުކޮށްދިނުމަކީ ހިންގުނު އުނދަގޫ، ބުރަބޮޑު އޮޕަރޭޝަންއެކެވެ. ހަމަ މި އޮޕަރޭޝަންގެ ތެރެއިން، ގެދޮރާއި އަސާސީ ތަކެއްޗަށް ގެއްލުން ލިބުނު ފަރާތްތަކަށް ސަރުކާރުން ދިނުމަށް ނިންމެވި، ފައިސާގެ އެހީ ފޯރުކޮށްދިނުމުގެ ޒިންމާ ވެސް އަދާކުރީ ސިފައިންނެވެ. މިގޮތުން ރަށްރަށަށް ދަތުރުކޮށް ލިބިފައިވާ ގެއްލުންތައް ބަލައި، ފައިސާ ދިނުމަށް ކަނޑައެޅިފައިވާ ގިންތިތަކުގެ ތެރެއިން، އެ ތަނެއް ފެތޭ ގިންތިއަކަށް ކަނޑައެޅިފައިވާ މިންވަރަކަށް ފައިސާ ހަވާލުކުރަމުން ގެންދިޔައެވެ.

2004 ވަނަ އަހަރުގެ ސުނާމީ ކާރިސާގައި، މަސައްކަތްކުރި ސިފައިންގެ ޤުރުބާނީން ދައްކުވައިދީފައި ވަނީ، ސިފައިންގެ ހިތުގައިވާ ޤައުމީ ލޯތްބާއި ޤައުމީ ޖޯޝްއެވެ. ސިފައިންގެ އެއްބައިވަންތަކަމާއި ނުގުޑާފަދަ ޢަޒުމެވެ. ސިފައިންގެ ހިތްތަކުގައި ރައްޔިތުންގެ މައްޗަށް އޮތް ލޯތްބާއި ހަމްދަރުދީއެވެ. ކަމެއް ދިމާވާ ހިނދު، އަތްވާއި ވާރޭގައި، ރެޔާއި ދުވާލު އެއްވެސް ވަރުބަލިކަމެއް ޝަކުވާއެއްނެތި ރައްޔިތުންގެ ޚިދުމަތުގައި ދެމިތިބޭނެކަމެވެ.