އެއްބަސްވުން އުވައިލި ފަހުން ޣައްޒާއަށް ފުރަތަމަ ފަހަރަށް އެހީގެ ސާމާނު ވައްދައިފި

ޑިސެންބަރު 1 ވަނަ ދުވަހު ޙަމާސް-އިސްރާޢީލް އެއްބަސްވުން އުވައިލި ފަހުން ޣައްޒާއަށް ފުރަތަމަ ފަހަރަށް އިންސާނީ އެހީގެ ސާމާނު ވައްދަން ފަށައިފިއެވެ. ނޮވެމްބަރު 24 ވަނަ ދުވަހު އަމަލު ކުރަން ފެށި އެއްބަސްވުމާ އެކު، ޣައްޒާގައި ހާލުގައި ޖެހިފައިވާ 2.3 މިލިޔަނަށް ވުރެ ގިނަ މުސްލިމުންނަށް އިންސާނީ އެހީގެ ސާމާނު ފޯރުކޮށްދޭން ފެށި ނަމަވެސް، ޔަހޫދީން އެ އެއްބަސްވުމަށް އަމަލު ކުރަށް ހުއްޓައިލުމަށް ފަހު، ޣައްޒާއަށް އެހީގެ ސާމާނު އެތެރެ ކުރުމަށް ވެސް އޮތީ ހުރަސް އަޅާފައެވެ.

އެއްބަސްވުން އުވައިލި ފަހުން އެހީގެ ސާމާނު ބަރުކޮށްފައިވާ އުޅަނދުތަކަށް ޣައްޒާއަށް ވަނުމަށް ފުރަތަމަ ފަހަރަށް ހުއްދަ ދީފައިވީ ނަމަވެސް، ޣައްޒާއަށް މެދުކެނޑުމެއް ނެތި ބޮން އަޅަމުން ދާތީ، ހާލުގައި ޖެހިފައިވާ މީހުންނަށް އެހީގެ ސަމާނު ފޯރުކޮށްދިނުމަށް ބޮޑެތި ގޮންޖެހުންތަކެއް ކުރިމަތިވެފައިވާ ކަމުގައި އެހީދޭ ޖަމާޢަތްތަކުން ބުނެއެވެ. ޑިސެންބަރު 1 ވަނަ ދުވަހަށް ފަހު ޣައްޒާއަށް އެތެރެވެފައި ވަނީ މަދު ޢަދަދެއްގެ އުޅަނދެކެވެ.

"ރެޑް ކްރެސެންޓަށް މަދު ޢަދަދެއްގެ އެހީގެ ސާމާނު ވަނީ ލިބިފައި. އެ ތަކެތި އެތެރެ ކޮށްފައި ވަނީ މިޞްރާ ގުޅޭ ރަފަޙް މަގުން. އޭގެ ތެރޭގައި ކާބޯތަކެއްޗާއި، ފެނާއި، ބޭހާއި ބޭސްފަރުވާއަށް ބޭނުންވާ ސާމާނުގެ އިތުރުން ޒަރޫރީ ސާމާނު ހިމެނޭ،" ފަލަސްޠީނުގެ ރެޑް ކްރެސެންޓުން ބުންޏެވެ. ޑިސެންބަރު 1 ވަނަ ދުވަހަށް ފަހު މިހާތަނަށް ޣައްޒާއަށް އެތެރެވެފައި ވަނީ އެންމެ 50 އުޅަނދެވެ.

ޙަމާސްއާއި ޒަޔަނިސްޓު އިސްރާޢީލުގެ އިސްތިޢުމާރީ ފައުޖާ ދެމެދު ހަމަލަ ބަދަލު ކުރުން މެދުކަނޑައިލުމަށް ހެދި އެއްބަސްވުމުގެ މުއްދަތުގެ ތެރޭގައި ކޮންމެ ދުވަހަކު ވެސް ޣައްޒާއަށް 200 އެއްހާ އުޅަނދުގެ އެހީގެ ސާމާނު އެތެރެކޮށްފައިވެއެވެ. ނަމަވެސް، އެއީ ޣައްޒާގައި ހާލުގައި ޖެހިފައިވާ އެތަކެއް ސަތޭކަ ހާސް ބަޔަކަށް ބޭނުންވާ މިންވަރަށްވުރެ މަދު ޢަދަދެއްގެ ސާމާނު ކަމުގައި އެހީދޭ ޖަމާޢަތްތަކުން ބުނެއެވެ.

އޮކްޓޫބަރު 7 ވަނަ ދުވަހު ޣައްޒާގެ މުސްލިމުންނާ ދެކޮޅަށް ޔަހޫދީން ފެށި އުދުވާނުގެ ކުރިން ކޮންމެ ދުވަހަކު ވެސް 500 އެއްހާ އުޅަނދުގެ އެހީގެ ސާމާނު ޣައްޒާއަށް ފޯރުކޮށްދެމުން ގޮސްފައިވާ ކަމުގައި އ.ދއިން ބުނެއެވެ. އަދި، އެހީގެ ސާމާނު ވައްދަން ޔަހޫދީން ހުރަސް އެޅުމާ އެކު، ޣައްޒާގައި ދިރިއުޅޭ 2.3 މިލިޔަނަށް ވުރެ ގިނަ މުސްލިމުންގެ ހާލަތު އިތުރަށް ގޯސްވެފައިވާ ކަމުގައިވެސް އ.ދއިން ބުނެއެވެ.

ޣައްޒާއަށް އެހީގެ ސާމާނު ބަރުކޮށްފައިވާ އުޅަނދުތައް ވަނުމަށް ޔަހޫދީން ހުއްދަ ދިން ނަމަވެސް، އެ އުޅަނދުތަކަށް ޔަހޫދީ ސިފައިން ދަނީ ބޮޑެތި ގޮންޖެހުންތަކެއް ކުރިމަތި ކުރަމުންނެވެ. އޮކްޓޫބަރު 21 ވަނަ ދުވަހުން ފެށިގެން ޔަހޫދީ ފައުޖުން ވަނީ ޣައްޒާގެ އެކި ކަންކޮޅުތަކުގައި ޗެކްޕޮއިންޓުތަކެއް ޤާއިމު ކޮށްފައެވެ. އަދި، ޣައްޒާއަށް ވަންނަ ކޮންމެ އުޅަނދެއް، އެއިން ކޮންމެ ޗެކްޕޮއިންޓަކުން ބަލައިފާސްކުރެއެވެ. މިއީ، ޣައްޒާގެ މުސްލިމުންނަށް ދުއްތުރާ ކުރުމުގެ ގޮތުން ހިންގަމުންދާ ލާއިންސާނީ އަމަލެއް ކަމުގައި މަސްރަޙު ދިރާސާ ކުރާ ފަރާތްތަކުން ޤަބޫލު ކުރެއެވެ.

"ޣައްޒާގައި ހާލުގައި ޖެހިފައިވާ މީހުންނަށް އިންސާނީ އެހީތެރިކަން އެންމެ ފުރިހަމައަށް ފޯރުކޮށްދެވޭނީ ހަމަލަ ބަދަލު ކުރުން ހުއްޓައިލައިގެން. ޣައްޒާގައި ހިންގަމުންދާ ލާއިންސާނީ އުދުވާން ހުއްޓައިލައިގެން. ޣައްޒާގެ މުސްލިމުން ދިރިއުޅެމުންދާ ނިކަމެތި ހާލުން އެ މީހުންނަށް އަރައިގަތުމަށް އިންސާނީ އެހީ ބޭނުންވޭ،" އިންޓަރނޭޝަނަލް ކޮމިޓީ އޮފް ދަ ރެޑް ކްރޮސްގެ އިސް އޮފިޝަލެއް ކަމުގައިވާ ހިޝާމް މިހިންނާ ވިދާޅުވިއެވެ.

ރަފަޙް ކައިރީގައި އޮންނަ 'ކަރީމް އަބޫ ސާލިމް' ސަރަޙައްދީ ހުރަސް ހުޅުވައިދިނުމަށް އ.ދއިން ދަނީ ޔަހޫދީންގެ ކިބައިން އެދެމުންނެވެ. ނަމަވެސް، ޔަހޫދީން ދަނީ އެ ކަމަށް ދެކޮޅު ހަދަމުންނެވެ. "ޣައްޒާގައި އިންސާނިއްޔަތަށް ޓަކައި ހިންގަމުން ދިޔަ މަސައްކަތްތައް މިހާރު އޮތީ ހުއްޓުމަށް އައިސްފައި. ކާބޯތަކެތި ފޯރުކޮށްދެވެނީ މަދު ހިޔާތަކަކަށް. އެއީވެސް ޣައްޒާގެ ދެކުނަށް އެކަނި. ޒަޚަމް ކޮށްލާފައިވާ މީހުންނަށް އިތުރު ފަރުވާދޭން މިޞްރަށް ގެންދަން ކުރަމުންދާ މަސައްކަތްތަކަށް ވެސް އޮތީ ހުރަސް އެޅިފައި،" އިންސާނީ އެހީގެ މަސައްކަތްތައް ވިލަރެސްކުރާ އ.ދގެ އިދާރާ [ޔޫ.އެން އޮފީސް ފޯ ދަ ކޯޑިނޭޝަން އޮފް ހިޔުމެނިޓޭރިއަން އެފެއާޒް (އޯ.ސީ.އެޗް.އޭ)]ން ބުނެއެވެ.

އޮކްޓޫބަރު 7 ވަނަ ދުވަހު ޣައްޒާގެ މުސްލިމުންނާ ދެކޮޅަށް ޔަހޫދީން ފެށި އުދުވާނުގައި ޝަހީދު ކޮށްލާފައިވާ މީހުންގެ ޢަދަދު މިހާރު ވަނީ 15,207 އަށް އަރާފައެވެ. އޭގެ ތެރޭގައި 6,000 އަށްވުރެ ގިނަ ޢަދަދެއްގެ ކުޑަކުދިން ހިމެނެއެވެ. އަދި، ސުންނާފަތި ކޮށްލާފައިވާ ޢިމާރާތްތަކުގެ ދަށުގައި ޝަހީދު ކޮށްލާފައިވާ އިތުރު 6,000 އެއްހާ މީހުންގެ ހަށިތައް ތާށިވެފައިވާ ކަމުގައި ޣައްޒާގެ އޮފިޝަލުން ވިދާޅުވެއެވެ. އުދުވާންތަކުގައި ޒަޚަމު ކޮށްލާފައިވާ މީހުންގެ ޢަދަދު ވެސް ވަނީ 40,000 އަށްވުރެ މައްޗަށް އުފުލިފައެވެ.