ބޭ އޮފް ބެންގޯލްގައި އުފެދިފައިވާ ކެޓެގަރީ ފަހެއްގެ ބާރުގަދަ ތޫފާނެއް ކަމުގައިވާ މޯކާ ބަންގްލަދޭޝާއި މިޔަންމާގެ ސަރަޙައްދުތަކަށް އެރުމުގެ ސަބަބުން ބޮޑެތި ގެއްލުންތަކެއް ލިބިއްޖެއެވެ. މިޔަންމާގެ އައްސޭރިފަށުގެ ސަރަޙައްދުތަކަށް ތޫފާން އަރައި މިހާތަނަށް ހިނގާފައިވާ އެކި ހާދިސާތަކުގައި ތިން މީހުން ވަނީ މަރުވެފައެވެ. އެ ދެ ޤައުމާ ދިމާލަށް ތޫފާން މޯކާ ދަތުރުފެށުމާ އެކު އެ ޤައުމުތަކުގެ އައްސޭރިފަށުގެ ސަރަޙައްދުތަކުގައި ދިރިއުޅޭ ރައްޔިތުން ވަނީ ރައްކާތެރި ކަމުގެ ފިޔަވަޅުތައް އަޅާފައެވެ.
ބަންގްލަދޭޝްގައި އެތަކެއް ހާސް ބަޔަކު ވަނީ ރައްކާތެރި ހިސާބުތަކަށް ބަދަލުކޮށްފައެވެ. އަދި، ގިނަ ޢަދަދެއްގެ ބަޔަކު ދަނީ ސްކޫލްތަކާއި، އެ ފަދަ އެހެން ޢިމާރާތްތަކުގައި ރައްކާތެރިކަން ހޯދަމުންނެވެ. ތޫފާން އެންމެ ފުރަތަމަ އަރާފައި ވަނީ ބަންގްލަދޭޝްގެ ސެއިންޓް މާޓިން އައިލެންޑަށެވެ. މި ތޫފާނާ ގުޅިގެން އެ ރަށުގައި ހިނގި އެކި ހާދިސާތަކުގައި ގިނަ ޢަދަދެއްގެ ބަޔަކު ޒަޚަމުވިއެވެ. އަދި، ބޮޑެތި ގެއްލުންތަކެއް ލިބުނެވެ. އަދި، އެއަށްފަހު ތޫފާނުގެ މިސްރާބު ވަނީ މިޔަންމާއާ ދިމާލަށް ބަދަލުވެފައެވެ.
ބަންގްލަދޭޝްގެ ސެއިންޓް މާޓިންސް އައިލެންޑަށް އަރައި ހިނގި އެކި ހާދިސާތަކުގައި 12 ވަރަކަށް މީހުންނަށް އަނިޔާވިއެވެ. އަދި، 300 އަށްވުރެ ގިނަ ގެއަށް ވަނީ ބޮޑެތި ގެއްލުންތަކެއް ލިބިފައެވެ. ތޫފާން އަރާފައި ވަނީ ހިކިދިޔައިގައި ކަމުން، ކުރިން އިންޒާރުކޮށްފައިވާ ގޮތަށް އެ ސަރަޙައްދަށް އުދައަރާފައި ނުވާ ކަމުގައި އެ ޤައުމުގެ މޫސުމާ ބެހޭ އިދާރާއިން ބުނެއެވެ.
ތޫފާން ދެން އަރާފައި ވަނީ މިޔަންމާގެ ރާކީން ސްޓޭޓުގެ ސަރަޙައްދުތަކަށެވެ. ތޫފާނާ އެކު ގަޑިއަކު 290 ކިލޯމީޓަރަށް ވައި ގަދަވެފައިވާ ކަމުގައި އެ ޤައުމުގެ މޫސުމާ ބެހޭ އިދާރާއިން ބުނެއެވެ. ވައި ގަދަވުމުގެ ސަބަބުން ގިނަ ޢަދަދެއްގެ ގެދޮރާއި ޢިމާރާތްތަކުގެ ފުރާޅުތައް ވަނީ އެއްލައިލާފައެވެ. އަދި، މުވާސަލާތީ ޚިދުމަތްތަކުގައި ބޭނުންކުރާ ޓަވަރުތައް ވެއްޓި، އެ ސަރަޙައްދުތަކުން މުވާސަލާތީ ޚިދުމަތްތައް ވަނީ މެދުކެނޑިފައެވެ.
ތޫފާނާ އެކު ބޯކޮށް ވާރޭވެހި ރާކީސް ސްޓޭޓްގެ ބޮޑު ސަރަޙައްދެއްގައި ވަނީ ފެންބޮޑުވެފައެވެ. ފެންބޮޑުވުމާ ގުޅިގެން އައްސޭރިފަށުގެ ބިންތިރި ހިސާބުތަކުގައި ދިރިއުޅޭ އެތަކެއް ހާސް ބަޔަކު ވަނީ އެ މީހުންގެ ގެދޮރުގައި ތާށިވެފައެވެ. ގަދަ ވަޔާ އެކު ގިނަ ޢަދަދެއްގެ ގެދޮރަށް ގެއްލުން ލިބިފައިވާއިރު، ކަރަންޓުގެ ޚިދުމަތް ދިނުމަށް ބޭނުންކުރާ ޓްރާންސްފޯމަރުތަކަށް ގެއްލުންވެ، ގިނަ ސަރަޙައްދުތަކުން ކަރަންޓުގެ ޚިދުމަތް ވެސް ވަނީ މެދުކެނޑިފައެވެ.
ރާކީސް ސްޓޭޓްގައި އޮންނަ ސިތްވޭއަކީ 300,000 އެއްހާ މީހުންގެ އާބާދީއެއް ދިރިއުޅޭ ސަރަޙައްދެކެވެ. އެ ސަރަޙައްދުގައި ދިރިއުޅޭ 4,000 އެއްހާ މީހުން ވަނީ ރައްކާތެރި ހިސާބުތަކަށް ބަދަލުކޮށްފައެވެ. އަދި، 20,000 އެއްހާ މީހުން ވަނީ އަމިއްލަ ގެދޮރު ދޫކޮށް، ސްކޫލް ފަދަ ކޮންކްރީޓުން ބިނާކޮށްފައިވާ އެހެން ޢިމާރާތްތަކަށް ބަދަލުވެފައެވެ. ސިތްވޭގައި ގާއިމުކޮށްފައިވާ ހިޔާވަހިތަކުގައި ތިބި މީހުންނަށް ބޭނުންވާ މިންވަރަށް ކާބޯތަކެތި ނެތް ކަމުގައި އޮފިޝަލުން ވިދާޅުވެއެވެ.
މި ތޫފާނާ އެކު ބަންގްލަދޭޝާއި މިޔަންމާގައި ދިރިއުޅޭ ދެ މިލިޔަނެއްހާ މީހުން ނުރައްކަލަށް ހުށަހެޅިފައިވާ ކަމުގައި މިޔަންމާގައި ހުންނަ އ.ދގެ ޑިވެލޮޕްމަންޓް ޕުރޮގުރާމު (ޔޫ.އެން.ޑީޕީ)ގެ ރެޕްރެޒެންޓެޓިވް ޓައިޓަން މިތްރާ ވިދާޅުވިއެވެ. މި ތޫފާނާ ގުޅިގެން އެ ޤައުމުތަކުގެ އައްސޭރިފަށުގައި ދިރިއުޅޭ މީހުންނަށް ބޮޑެތި ގެއްލުންތަކަކާ ކުރިމަތިލާން ޖެހޭ ކަމުގައި ވެސް އޭނާ ވިދާޅުވިއެވެ. ހާލުގައި ޖެހިފައިވާ މީހުންނަށް އެހީތެރިކަން ފޯރުކޮށްދޭން ޔޫ.އެން.ޑީ.ޕީން މިހާރު ވެސް ދަނީ މަސައްކަތް ކުރަމުންނެވެ.
މި ތޫފާނާ ގުޅިގެން މިޔަންމާގައި މިހާތަނަށް ތިން މީހުން މަރުވެފައިވާ ކަން ކަށަވަރު ކުރެވިފައިވާއިރު، އޭގެ ތެރެއިން ދެ މީހުން މަރުވީ ބޯކޮށް ވާރޭވެހި، ބިންގަނޑު ކެނޑި، ކިސަޑު ފޭބުމުގެ ސަބަބުން ކަމުގައި އޮފިޝަލުން ވިދާޅުވިއެވެ. ތިން ވަނަ މީހާ މަރުވީ ވެއްޓުނު ބޮޑު ގަހެއްގެ ދަށުވެގެންނެވެ.
ބަންގްލަދޭޝްގެ ކޮކްސަސް ބާޒާރު އޮންނަ ސަރަޙައްދަށް މި ތޫފާން އަރާނެ ކަމަށް މޫސުމާ ބެހޭ އިދާރާތަކުން ކުރިން ވަނީ އިންޒާރު ކޮށްފައެވެ. އެ އިންޒާރާ ގުޅިގެން، އެ ސަރަޙައްދުތަކުގައި ދިރިއުޅޭ އެތަކެއް ހާސް ބަޔަކު ވަނީ ރައްކާތެރި ހިސާބުތަކަށް ބަދަލުކޮށްފައެވެ. ނަމަވެސް، ތޫފާނާ އެކު އެ ސަރަޙައްދަށް ބޮޑު ގެއްލުމެއް ލިބިފައި ނުވާ ކަމުގައި އެ ޤައުމުގެ މޫސުމާ ބެހޭ އިދާރާއިން ބުނެއެވެ.
2008 ވަނަ އަހަރު މިޔަންމާއަށް ވަނީ މި ފަދަ ނުރައްކާތެރި އެހެން ތޫފާނެއް އަރާފައެވެ. އެ އަހަރުގެ މޭ މަހު ތޫފާން ނަރުގިސްއާ ގުޅިގެން ހިނގި އެކި ހާދިސާތަކުގައި އެ ޤައުމުން 138,000 މީހުން މަރުވިއެވެ. އަދި، އެތަކެއް ހާސް ބަޔަކު ގެދޮރު ނެތުނެވެ. އަދި، ފެންބޮޑުވުމާއި އުދައެރުމުގެ ސަބަބުން ގިނަ ޢަދަދެއްގެ ގެދޮރު ވަނީ ހަލާކުވެފައެވެ.