އީރާނުގެ އެހީތެރިކަމާ އެކު ލުބްނާންގެ މުޖާހިދުންގެ ޖަމާޢަތް، ޙިޒްބުاللهން އިތުރު ހަތިޔާރު ހޯދައި، އަސްކަރީ ޤާބިލު ކަން އިތުރު ކުރުމަށް މަސައްކަތް ކުރަމުންދާ ކަމުގައި ޔަހޫދީން ތުހުމަތުކޮށްފިއެވެ. އދގެ ސަލާމަތީ މަޖިލީހުުގައި ވާހަކަ ދައްކަމުން ޒަޔަނިސްޓު އިސްރާއީލުން އދއަށް ކަނޑައަޅާފައި ހުންނަ ސަފީރު ދާނީ ދަނޯން ބުނީ، އީރާނުން ޙިޒްބުاللهއަށް އިތުރު ހަތިޔާރު ފޯރުކޮށްދިނުމަށް މަސައްކަތް ކުރަމުންދާ ކަމުގައެވެ. އަދި، މިއީ އިސްރާއީލުގެ ސަލާމަތަށް އޮތް ބޮޑު ނުރައްކަލެއް ކަމުގައެވެ.
ޙިޒްބުاللهއަކީ އީރާނުން ވާގިވެރިވާ އެކްސިސް އޮފް ރެސިސްޓެންސްގައި ހިމެނޭ ޖަމާޢަތެކެވެ. އެ ޖަމާޢަތުން އިތުރު ހަތިޔާރު ޖަމާކޮށް، އަސްކަރީ ބާރުވެރި ކަމާއި ޤާބިލު ކަން އިތުރު ކުރަމުންދާ ކަމަށް ޔަހޫދީން ތުހުމަތު ކޮށްފައި މި ވަނީ، ޙިޒްބުاللهއާއި ޔަހޫދީ ފައުޖާ ދެމެދު ބަދަލު ކުރަމުން ދިޔަ ޙަމަލާތައް މެދުކަނޑައިލުމަށް އެއްބަސްވުމެއް އެކުލަވައިލާފައިވާ ދަނޑިވަޅެއްގައެވެ.
ދެ ފަރާތުގެ ދެމެދުގައި 2024 ނޮވެންބަރު 24ވަނަ ދުވަހު އަމަލު ކުރަން ފަށާފައިވާ އެއްބަސްވުމުގެ މުއްދަތަކީ 60 ދުވަހެވެ. އެ އެއްބަސްވުން އެކުލަވައިލާފައި ވަނީ، ދެ ފަރާތުގެ ދެމެދުގައި މެދުކެނޑުމެއް ނެތި ޙަމަލާ ބަދަލު ކުރަމުން ގޮސްފައިވާތާ އަހަރެއްހާ ދުވަސް ފަހުންނެވެ. އަދި، ލުބްނާންގެ މުސްލިމުންގެ ނަސްލުހޭދު ކުރަން ޔަހޫދީ ފައުޖުން ލާއިންސާނީ ޢުދުވާންތަކެއް ހިންގަމުން ދިޔަ ދަނޑިވަޅެއްގައެވެ.
އެ އެއްބަސްވުމުގެ ދަށުން ޙިޒްބުاللهން ވަނީ ލުބްނާންގެ ދެކުނުގެ ސަރަޙައްދުތަކުގައި އަސްކަރީ ހަރަކާތްތައް ހިންގުން މެދުކަނޑައިލާފައެވެ. ނަމަވެސް، އެއްބަސްވުމާ ޚިލާފަށް އެ ސަރަޙައްދުތަކުގައި ޙިޒްބުاللهގެ މުޖާހިދުން ހަރަކާތްތެރިވަމުންދާ ކަމަށް ޔަހޫދީން ތުހުމަތު ކުރެއެވެ. ޔަހޫދީ ފައުޖުން ވެސް ވަނީ އެއްބަސްވުމާ ޚިލާފު، ލުބްނާންގެ އެކި ސަރަޙައްދުތަކަށް އެތަކެއް ފަހަރެއް މަތިން ނިރުބަވެރި ޙަމަލާތައް އަމާޒު ކޮށްފައެވެ. މިއީ، ކަށަވަރު ކުރެވިފައިވާ ކަމެކެވެ.
ދަނޯން ބުނީ، ލުބްނާން ޢުދުވާނުގެ ދަށުން ޙިޒްބުاللهން ބަލިކަށި ކޮށްލާފައިވާނެ ކަމުގައެވެ. ނަމަވެސް، އެ ޖަމާޢަތް އަލުން ބާރުވެރިކުރުވުމަށް އީރާނުން އެހީތެރިކަން ފޯރުކޮށްދެމުންދާ ކަމުގައެވެ. މިއީ، އެމެރިކާއަށް އޮތް ބޮޑު ނުރައްކަލެއް ކަމުގައި ވެސް އޭނާ ބުންޏެވެ. އެމެރިކާއަކީ ޔަހޫދީންގެ އެންމެ ބޮޑު މަދަދުގާރެވެ. ލުބްނާންގެ އިތުރުން ފަލަސްޠީނުގެ ޣައްޒާގެ މުސްލިމުންގެ ނަސްލުހޭދު ކުރުމަށް ޔަހޫދީ ފައުޖުން ހިންގަމުންދާ ލާއިންސާނީ ޖަރީމާތަކުގެ އެންމެ ބޮޑު ބައިވެރިއަކީ، އަދި މަދަދުވެރިއަކީ އެމެރިކާއެވެ.
އީރާނުން ޙިޒްބުاللهއަށް ހަތިޔާރު ފޯރުކޮށްދެމުންދާ ކަމަށް ބުނެ، ދަނޯން ކޮށްފައިވާ ތުހުމަތުތަކަށް އީރާނުން އަދި ޙިޒްބުاللهން ރައްދު ދީފައެއް ނެތެވެ. ނަމަވެސް، ޙިޒްބުاللهއާ ގުޅުން އޮތް ލުބްނާންގެ މަޞްދަރުތަކުން ވަނީ ދަނޯންގެ ތުހުމަތުތަކަށް އިންކާރު ކޮށްފައެވެ. މަސްރަޙު ދިރާސާ ކުރާ ފަރާތްތަކުން ބުނީ، ދަނޯންގެ ތުހުމަތުތަކަކީ، ލުބްނާންގެ މުސްލިމުންނާ ދެކޮޅަށް ލާއިންސާނީ ޖަރީމާތަކެއް އަލުން ފެށުމަށް އެމެރިކާގެ ރުހުން ހޯދުމުގެ ގޮތުން ދައްކާފައިވާ ވާހަކަތަކެއް ކަމަށް ޤަބޫލު ކުރެވޭ ކަމުގައެވެ.
ލުބްނާންގެ ދެކުނުގައި އަމަން ބަލަހައްޓަން ހަރަކާތްތެރިވަމުންދާ އދގެ ސުލްޙަ ބަލަހައްޓާ ފައުޖު (ޔުނިފިލާ) މެދު ވެސް ޔަހޫދީން ވަނީ ހިތްހަމަނުޖެހުން ފާޅުކޮށްފައެވެ. ޒަޔަނިސްޓު އިސްރާއީލުން ބުނީ، އިސްރާއީލާއި ލުބްނާން ގުޅޭ ސަރަޙައްދީ ރޮނގު ކައިރީގައި ޙިޒްބުاللهން ހިންގަމުންދާ އަސްކަރީ ހަރަކާތްތަކަށް ހުރަސް އެޅުމަށް ޔުނިފިލްގެ ސިފައިން މަސައްކަތް ކުރަމުން ނުދާ ކަމުގައެވެ. ނަމަވެސް، ޙަމަލާ ބަދަލު ކުރުން މެދުކަނޑައިލުމަށް ހަދާފައިވާ އެއްބަސްވުން ތަންފީޒު ކުރުމަކީ ޔުނިފިލްގެ ޒިންމާއެއް ނޫން ކަމަށް ބުނެ، އެ ފަރާތުން ވަނީ ޔަހޫދީންގެ ތުހުމަތުތައް ދޮގު ކޮށްފައެވެ.