ލުބްނާނުގެ އައު ރައީސްގެ މަޤާމަށް އެ ޤައުމުގެ އަސްކަރިއްޔާގެ ވެރިޔާ ޖޫޒީފް ޢައޫން އިންތިޚާބުކޮށްފިއެވެ.
2022ވަނަ އަހަރުގެ އޮކްޓޯބަރު މަހު ލުބްނާނުގެ ކުރީގެ ރައީސް މިޝޭލް ޢައޫން ރިޔާސީ ދައުރު ނިމުމަކަށް އައުމަށް ފަހު އެ މަޤާމަށް އައު ރައީސެއް ޢައްޔަނު ކޮށްފައެއް ނުވެއެވެ. އެއީ 128 މެންބަރުންގެ މައްޗަށް އެކުލެވިފައިވާ ލުބްނާނުގެ ޤާނޫނުހަދާ މަޖިލީހުގެ އަޣުލަބިއްޔަތު އެއް ބަޔަކަށް ލިބިފައި ނުވުމާއި މަޖިލީހުގެ ގިނަ މެންބަރުން ހިތްހަމަ ޖެހޭ ކެންޑިޑޭޓަކު ނެތުމުގެ ސަބަބުންނެވެ.
އުމުރުން 60 އަހަރުގެ ޢައޫނަކީ 2017ވަނަ އަހަރުން ފެށިގެން ލުބްނާނުގެ އަސްކަރިއްޔާގެ އެންމެ މަތީ ވެރިޔާއެވެ. އޭނަގެ މޭސްތިރިކަމުގެ ދަށުން ލުބްނާނުގެ އަސްކަރިއްޔާއަށް އެމެރިކާގެ ފަރާތުން ގިނަ އެހީތަކެއް ލިބެއެވެ. އެއީ ލުބްނާނުގެ މުޖާހިދުންގެ ޖަމާޢަތް, ޙިޒްބުاللهގެ ބާރު ކުޑަ ކުރުމަށް އެމެރިކާއިން ގެންގުޅޭ ސިޔާސަތެއްގެ ދަށުންނެެވެ.
ޢައޫނަށް ރައީސްކަމުގެ މަޤާމަށް އައުމަށް ފުރުޞަތު ފަހިވީ ޙިޒްބުاللهން ތާޢީދު ކުރި ސުލައިމާން ފްރަންޖިއްޔަ އޭނާގެ ނަން އަނބުރާ ގެންގޮސް ޢައޫން ތާޢީދު ކުރުމުންނެެވެ. ޤާނޫނުހަދާ މަޖިލީހުގައި ނެގި ވޯޓުގެ ފުރަތަމަ ބުރުން މަޤާމަށް ޢައްޔަނު ކުރުމަަށް ބޭނުންވާ 86 ވޯޓު އޯނަށް ލިބިވަޑައިގެންފައެއް ނުވެއެވެ. ނަމަވެސް ޙިޒްބުاللهއާއި އެ ޖަމާޢަތަށް ތާޢީދު ކުރާ ޝީޢީންގެ ޢަމަލް މޫވްމަންޓުގެ މެންބަރުންގެ ވޯޓާ އެކު ދެ ވަނަ ބުރުގައި ޢައޫނަށް ވަނީ 99 ވޯޓު ލިބިވަޑައިގެންފައެވެ.
ވޯޓުގެ ނަތީޖާއިން ލުބްނާނުގައި ކުރިން ނުފޫޒުގަދަ ޙިޒްބުاللهގެ ބާރު ދެރަވެފައިވާ މިންވަރު ހާމަވެއެވެ. މިދިޔަ އަހަރު ލުބްނާނާއި ޔަހޫދީ ދައުލަތާ ދެމެދު ހިނގި ހަނގުރާމައިގައި ޙިޒްބުالله ވަނީ ވަރަށް ބޮޑަށް ބަލިކަށިވެފައެވެ. އަދި ޙިޒްބުاللهއަށް ވާގިވެރިވާ ސޫރިޔާގެ ކުރީގެ ރައީސް ބައްޝާރު އަލް-އަސަދުގެ ވެރިކަން ޑިސެމްބަރު މަހުގެ ތެރޭގައި ކުއްލި ގޮތަކަށް ނިމުމަކަށް އައުމުން ޙިޒްބުاللهގެ ނުފޫޒު ވަނީ އިތުރަށް ކުޑަވެފައެވެ. އެހެންކަމުން ލުބްނާނުގެ އިސް ވެރިޔާގެ މަޤާމަށް ބޭފުޅަކު ޢައްޔަނު ކުރުމަށް ނެގި ވޯޓު ވެގެން ދިޔައީ އެ ޤައުމުގެ ބާރުތައް މިހާރު ބެހިފައިވާ ގޮތުގެ އަޖުމަ ބަލައިލެވުނު އިމްތިޚާނަކަށެވެ.
ވޯޓުގެ ނަތީޖާއިން ލުބްނާނުގެ މައްޗަށް ސަޢުދީ ޢަރަބިއްޔާގެ ނުފޫޒު މިހާރު އޮތް މިންވަރު ވެސް ހާމަ ވެގެން ދެއެވެ. މީގެ ކުރިން ޙިޒްބުاللهއާއި އެ ޖަމާޢަތުގެ މައި މަދަދުގާރު އީރާނުގެ ސަބަބުން ސަޢުދީ ޢަރަބިއްޔާގެ ނުފޫޒު އެ ޤައުމުގައި އެހާ ވަރުގަދަ އެއް ނޫނެވެ.
2019ވަނަ އަަހަރު ލުބްނާނަށް ދިމާވި އިޤްތިޞާދީ ކާރިޘާއަށް ފަހު ހަނގުރާމައިގައި ޤައުމަށް ލިބުނު ގެއްލުމުން އަރައިގަނެ ޤައުމު އަލުން އާރާސްތުކުރުމަށް އަދިވެސް ވަނީ ބައިނަލްއަޤްވާމީ އެހީތެރިކަމަށް ވަރަށް ބޮޑަށް ބޭނުން ޖެހިފައެވެ. ބައެއް މަސްދަރުތަކުން ބުނީ ފަރަންސޭސިވިލާތާއި ސަޢުދީ ޢަރަބިއްޔާއާއި އެމެރިކާގެ ވަފުދުތަކުން ބައިނަލްއަޤްވާމީ މާލީ އެހީތެރިކަން ލުބްނާނަށް ފޯރުކޮށްދޭނީ ޢައޫން ރައީސްގެ މަޤާމަށް އިންތިޚާބު ވެއްޖެ ނަމަ ކަމަށް ޝަރުތުކޮށް, ޙިޒްބުاللهއާ ގާތް ބޭފުޅެއް ކަމަށްވާ މަޖިލީހުގެ ރައީސް ނަބީޙް ބާރީއަށް އެ ކަން އަންގާފައިވާ ކަމަށެވެ. އޭގެ ސަބަބުން ޤައުމުތަކުން ލުބްނާނަށް އެހީވުމަށް ތައްޔާރަށް އޮތް ނަމަވެސް އެ ކަމަށް ރައީސަކާއި ސަރުކާރެއް ބޭނުންވާކަން ވަނީ އެނގިގެން ގޮސްފައެވެ.