ލުބްނާންގެ މުސްލިމުންގެ ނަސްލުހޭދު ކުރަން ޔަހޫދީ ފައުޖުން ހިންގަމުންދާ ލާއިންސާނީ ޖަރީމާތައް ހުއްޓުވުމާ ގުޅޭ މަޝްވަރާތައް ބޭއްވުމަށް އެމެރިކާގެ ރައީސް ޖޯ ބައިޑަންގެ ޚާއްޞަ މަންދޫބު އަމޮސް ހޮކްޝަތެއިން އަނެއްކާވެސް ލުބްނާނަށް ވަޑައިގަންނަވަން ނިންމަވައިފިއެވެ. ލުބްނާންގެ މުސްލިމުން ޝަހީދުކުރަން ޔަހޫދީ ފައުޖުން ލާއިންސާނީ ޖަރީމާތަކެއް ފަށާފައިވަނީ ސެޕްޓެންބަރު 23ވަނަ ދުވަހުއެވެ. އަދި، އޮކްޓޫބަރު 1ވަނަ ދުވަހުން ފެށިގެން ޔަހޫދީ ފައުޖުގެ ނިރުބަވެރި ސިފައިން ދަނީ ލުބްނާންގެ ދެކުނުގެ ސަރަޙައްދުތަކަށް އަރައި ޤަތުލުޢާންމު ހިންގަމުންނެވެ.
ލުބްނާންގެ މުޖާހިދުންގެ ޖަމާޢަތް، ޙިޒްބުاللهއާއި ޔަހޫދީ ފައުޖާ ދެމެދު ބަދަލު ކުރަމުންދާ ޙަމަލާތައް ހުއްޓުމަކަށް ގެނައުމަށް އެމެރިކާއިން ހުސްވި ހަފުތާގައި ވަނީ ސުލްޙައިގެ އެއްބަސްވުމެއްގެ ދެލޮކޮޕީއެއް ލުބްނާންގެ ސަރުކާރަށް ހުށަހަޅާފައެވެ. އެ ދެލިކޮޕީ އަރުވާފައިވަނީ ލުބްނާންގެ ޤާނޫނު ހަދާ މަޖިލީހުގެ ރައީސް ނަބީޙް ބައްރީއަށެވެ. ހޮކްޝަތެއިންގެ ދަތުރުފުޅުގައި ލުބްނާންގެ ސަރުކާރުގެ އޮފިޝަލުންނާ ބައްދަލު ކުރައްވައި، އެމެރިކާގެ ހުށަހެޅުންތަކާ ގުޅޭ ގޮތުން މަޝްވަރާ ކުރައްވާނެއެވެ. އަދި، ކުރިއަށް އޮތް ހަފުތާތަކުގެ ތެރޭގައި ލުބްނާނުން އެމެރިކާގެ ހުށަހެޅުމަށް ޖަވާބެއް ދޭނެ ކަމަށް ބެލެވެއެވެ.
އެމެރިކާއާއި ޔަހޫދީންނާ ދެމެދު ބާއްވާ ސުލްޙައިގެ މަޝްވަރާތަކުގައި ޙިޒްބުالله ތަމްސީލު ކުރެއްވުމުގެ ބާރު، އެ ޖަމާޢަތުން ވަނީ ބައްރީއަށް އަރުވާފައެވެ. އޭނާއަކީ ޙިޒްބުاللهއަށް ތާޢީދުކުރައްވާ، އެ ޖަމާޢަތާއެކު ގާތް ގުޅުންތަކެއް ބާއްވަވަމުން ގެންދަވާ ބޭފުޅެކެވެ. އަނެއްކޮޅުން ހޮކްޝަތެއިނަކީ ޒަޔަނިސްޓު އިސްރާއީލުގެ ރައްޔިތެކެވެ. އަދި، ޔަހޫދީ ފައުޖުގައި ކުރިން ޚިދުމަތް ކޮށްފައިވާ، ފަލަސްޠީނުގެ މުސްލިމުންގެ ލޭއޮހޮރުވައިލުމަށް ހިންގާފައިވާ ލާއިންސާނީ ޖަރީމާތަކުގައި ޢަމަލީ ގޮތުން ބައިވެރިވެފައިވާ މީހެކެވެ.
ލުބްނާންގެ ސަރުކާރާއެކު މަޝްވަރާތައް ބޭއްވެވުމަށް ހޮކްޝަތެއިން ނޮވެންބަރު 19ވަނަ ދުވަހު ލުބްނާންގެ ވެރިރަށް ބައިރޫތަށް ވަޑައިގަންނަވަން ހަމަޖެހިފައިވާކަން ހާމަކޮށްފައި ވަނީ ލުބްނާންގެ މަސްދަރުތަކުންނެވެ. ލުބްނާންގެ ޤާނޫނު ހަދާ މަޖިލީހުގެ މެންބަރެއް ކަމުގައިވާ ޤާސިމް ހާޝިމް ވެސް އެކަން ކަށަވަރު ކޮށްދެއްވާފައިވާ ކަމުގައި ލުބްނާންގެ ނޫހެއް ކަމުގައިވާ ވޮއިސް އޮފް ލެބަނަނުން ރިޕޯޓު ކޮށްފައިވެއެވެ.
ލުބްނާންގެ މުސްލިމުންނާ ދެކޮޅަށް ޔަހޫދީން ހިންގަމުންދާ ލާއިންސާނީ ޖަރީމާތައް ހުއްޓުމަކަށް ގެނައުމަށް އެމެރިކާއިން ދަނީ ފާޅުގައި މަސައްކަތް ކުރަމުންނެވެ. އަނެއްކޮޅުން، ލުބްނާންގެ އިތުރުން ފަލަސްޠީނުގެ ޣައްޒާގެ މުސްލިމުންގެ ނަސްލުހޭދު ކުރަން ހިންގަމުންދާ ލާއިންސާނީ ޖަރީމާތަކުގެ އެންމެ ބޮޑު މަދަދުގާރަކީ ވެސް އެމެރިކާއެވެ. ޔަހޫދީންގެ ޢުދުވާނީ ޙަމަލާތަކުގައި ބޭނުން ކުރަމުންދާ ނުރައްކާތެރި އަދި ފަނާކުރަނިވި ހަތިޔާރުތައް، އެއްވެސް ހައްދެއް އަދި އިމެއް ނެތި ޔަހޫދީނަށް ފޯރުކޮށްދެމުން ދަނީ އެމެރިކާގެ ރައީސް ޖޯ ބައިޑަންގެ ސަރުކާރުންނެވެ.
ޙިޒްބުاللهއާއި ޔަހޫދީންނާ ދެމެދު ޙަމަލާ ބަދަލު ކުރަން ފަށާފައި ވަނީ، މީގެ 13 މަސް ކުރިން ޣައްޒާގެ މުސްލިމުންނާ ދެކޮޅަށް ޔަހޫދީ ފައުޖުން ފެށި ލާއިންސާނީ ޢުުދުވާނާ ގުޅިގެންނެވެ. ޙިޒްބުاللهން ޒަޔަނިސްޓު އިސްރާއީލުގެ ރަށްތަކާއި ޔަހޫދީ ފައުޖުގެ އަމާޒުތަކަށް ޙަމަލާ ދޭން ފަށާފައި ވަނީ ފަލަސްޠީނުގެ މިނިވަންކަމަށް ޖިހާދު ކުރަމުންދާ މުޖާހިދުންނާއި، ފަލަސްޠީނުގެ މުސްލިމުންނަށް ވާގިވެރިވުމުގެ ގޮތުންނެވެ. އަމާޒަކީ، ޢުދުވާންތައް ހުއްޓައިލުމަށް ޔަހޫދީންނަށް ބާރު އެޅުމެވެ.
ނަމަވެސް، އެ ކަމުގެ ބަދަލު ހިފުމުގެ ގޮތުން ލުބްނާންގެ ޢާންމު ރައްޔިތުން ޝަހީދުކޮށް ނެތިކޮށްލަން ސެޕްޓެންބަރު 23ވަނަ ދުވަހު ޔަހޫދީ ފައުޖުން ވަނީ ލާއިންސާނީ ޖަރީމާތަކެއް ފަށާފައެވެ. އެންމެ ނުރައްކާތެރި ޙަމަލާތަކެއް އަމާޒު ކުރަމުން ދަނީ ވެރިރަށް ބައިރޫތާއި، ދެކުނުގެ ރަށްތަކުގެ އިތުރުން އަލް-ބިޤާޢު ވާދީގައި ޢާންމުން ދިރިއުޅޭ އިމާރާތްތަކަށެވެ.
މަސްރަޙު ދިރާސާ ކުރާ ފަރާތްތަކުން ބުނީ، އެމެރިކާގެ ހުށަހެޅުން ބިނާކޮށްފައި ވަނީ، 2006ވަނަ އަހަރު އދގެ ސަލާމަތީ މަޖިލީހުން ފާސްކޮށްފައިވާ 1701 ނަންބަރު ޤަރާރު ތަންފީޒު ކުރުމުގެ މައްޗަށް ކަމުގައެވެ. އެއީ، އެ އަހަރު ޙިޒްބުاللهއާއި ޔަހޫދީންނާ ދެމެދު ކުރި ހަނގުރާމަ ނިމުމަކަށް ގެނައުމަށް ފާސްކޮށްފައިވާ ޤަރާރެކެވެ. މަސްރަޙު ދިރާސާ ކުރާ ފަރާތްތަކުން ޤަބޫލު ކުރާ ގޮތުގައި، އެއީ ޔަހޫދީންގެ މަސްލަޙަތު ޙިމާޔަތް ކުރުމަށް އިސްކަން ދީފައިވާ ޤަރާރެކެވެ. އިސްރާއީލާއި ލުބްނާން ގުޅޭ ސަރަޙައްދީ ރޮނގު ކައިރީގައި ލުބްނާންގެ ރަށްތަކުގައި ހަތިޔާރު ގެންގުޅުން އެ ޤަރާރުގެ ދަށުން ވަނީ މަނާކޮށްފައެވެ.
ލުބްނާނުގެ މުސްލިމުންނާ ދެކޮޅަށް ހިންގަމުންދާ ޢުދުވާނުގައި ޝަހީދު ކޮށްލާފައިވާ ޢާންމުންގެ ޢަދަދު ވަނީ 3,481އަށް އުފުލިފައެވެ. އޭގެ ތެރޭގައި ގިނަ ޢަދަދެއްގެ އަންހެނުންނާއި ކުޑަކުދިން ހިމެނޭ ކަމުގައި ލުބްނާނުގެ ޞިއްޙަތާ ބެހޭ ވުޒާރާއިން ބުންޏެވެ. އަދި, ޒަޚަމު ކޮށްލާފައިވާ މީހުންގެ ޢަދަދު 14,786އަށް އަރައެވެ. ޔަހޫދީންގެ ޢުދުވާނުގައި ގެދޮރު ނެތިކޮށްލާފައިވާ މީހުންގެ ޢަދަދު 1.2 މިލިޔަނަށް އުފުލިފައިވާއިރު, އދން ބުނީ އޭގެ ތެރެއިން ގިނަ ޢަދަދެއްގެ ބަޔަކު މި ވަގުތު ދިރިއުޅެމުން ދަނީ މަގުތަކުގެ މަތީގައި ކަމުގައެވެ.