ސޫދާންގެ އަސްކަރިއްޔާއާއި ހަތިޔާރުއެޅި ރެޕިޑް ސަޕޯޓް ފޯރސަސް (އާރް.އެސް.އެފް)ގެ ފައުޖުތަކާ ދެމެދު ފަށާފައިވާ ހަނގުރާމައާ ގުޅިގެން އެ ޤައުމުގައި ހުންނަ ބޭރު ޤައުމުތަކުގެ އެމްބަސީތައް ބަންދުކޮށްފިއެވެ. އެ ޤައުމުގައި ތިބި ބޭރު ޤައުމުތަކުގެ ޚާރިޖީ މުވައްޒަފުންގެ ތެރެއިން އެންމެ ފުރަތަމަ ސަލާމަތްކޮށްފައިވާ ޤައުމުތަކުގެ ތެރޭގައި އެމެރިކާއާއި، އިނގިރޭސިވިލާތާއި، ސަޢޫދީ ޢަރަބިއްޔާގެ އިތުރުން އުރުދުން ހިމެނެއެވެ.
އެމެރިކާގެ ރައީސް ޖޯ ބައިޑަން ވިދާޅުވީ، އޭނާގެ އަމުރަށް ސޫދާންގައި ތިބި އެމެރިކާގެ ޚާރިޖިއްޔާގެ މުވައްޒަފުންނާއި ޢާންމު ރައްޔިތުން ސަލާމަތް ކުރުމަށް އެ ޤައުމުގެ އަސްކަރިއްޔާއިން ޚާއްޞަ އޮޕަރޭޝަނެއް ހިންގާފައިވާ ކަމުގައެވެ. އޭނާ ވަނީ ސޫދާންގެ ދާޚިލީ ހަމަނުޖެހުންތައް ކުށްވެރިކުރައްވައި، ހަމަނުޖެހުންތައް ވަގުތުން ހުއްޓައިލުމަށް ވެސް ގޮވައިލައްވާފައެވެ.
ސޫދާންގެ ވެރިރަށް ޚަރްތޫމްގައި ހުންނަ އެމެރިކާގެ އެމްބަސީ ބަންދުކޮށްފައިވާ ކަމުގައި އެމެރިކާގެ ޚާރިޖީ ވަޒީރު އެންތަނީ ބްލިންކަން ވިދާޅުވިއެވެ. ސޫދާންގައި ފަށާފައިވާ ދާޚިލީ ހަމަނުޖެހުންތައް ދެވަނަ ހަފުތާއަކަށް ދެމިގެން ގޮސްފައިވާއިރު، ފަރަންސޭސިވިލާތާއި ތުރުކީވިލާތުން ވެސް ދަނީ، ސޫދާނުގައި ތިބި އެ ޤައުމުތަކުގެ ޚާރިޖިއްޔާގެ މުވައްޒަފުންނާއި އެހެން ރައްޔިތުން ސަލާމަތްކުރަން މަސައްކަތް ކުރަމުންނެވެ.
ސޫދާނުގައި ތިބި ވިލާތުގެ ޤައުމުތަކުގެ މީހުން ސަލާމަތް ކުރުމަށް ވެސް ފަރަންސޭސިވިލާތުން ދަނީ އެހީތެރިކަން ފޯރުކޮށްދެމުންނެވެ. ސަޢޫދީ ޢަރަބިއްޔާއިން ވެސް ވަނީ އެ ޤައުމުގެ ޚާރިޖިއްޔާގެ މުވައްޒަފުންގެ އިތުރުން 12 އެހެން ޤައުމެއްގެ ރައްޔިތުން ސަލާމަތްކޮށްގެން ޖިއްދާއަށް ގެންގޮސްފައެވެ.
ސޫދާންގައި ދާޚިލީ ހަމަނުޖެހުން ހަނގުރާމައަކަށް ބަދަލުވީ، އާރް.އެސް.އެފްގެ ފައުޖުތަކުން ވެރިރަށް ޚަރްތޫމަށް އަރައި، ރިޔާސީ ގަނޑުވަރާއި އަސްކަރިއްޔާގެ އިސްވެރިޔާގެ ގެކޮޅު ހިސާރުކުރަން މަސައްކަތް ފެށުމުންނެވެ. އެއީ އޭޕްރިލް މަހުގެ 15 ވަނަ ދުވަހެވެ. ދެ ފަރާތުގެ ދެމެދުގައި ހިނގަމުންދާ ހަނގުރާމައިގައި މިހާތަނަށް 420 މީހުން ވަނީ މަރުވެފައެވެ. އަދި، އެތަކެއް ހާސް މީހުން ވަނީ ޒަޚަމުވެފައެވެ. މީގެ ތެރޭގައި ގިނައީ ޢާންމުންނެވެ.
ސޫދާންގައި ހަނގުރާމަ ކުރަމުން ދަނީ އަސްކަރިއްޔާގެ އިސްވެރިޔާ ޖެނެރަލް ޢަބްދުލް ފައްތާޙް އަލް-ބުރްހާނުގެ ފައުޖުތަކާއި، އާރް.އެސް.އެފްގެ އިސްވެރިޔާ މުޙައްމަދު ހަމްދާން ދަގަލޯގެ ފައުޖުތަކާ ދެމެދުގައެވެ. ސޫދާންގެ ކުރީގެ ސަރުކާރު ވައްޓައިލާފައި ވަނީ އެ ދެ ފަރާތުން ގުޅިގެންނެވެ. ނަމަވެސް، ވެރިކަމުގެ ދަހިވެތިކަމުގައި ދެ ފަރާތުން މި ވަނީ ހަނގުރާމަ ކުރަން ފަށާފައެވެ.
ޙަމަލާ ބަދަލުކުރުން މެދުކަނޑައިލުމަށް ދެ ފަރާތުން އެތަކެއް ފަހަރު މަތިން އެއްބަސްވި ނަމަވެސް، އެ ކަން ހާސިލުވެފައެއް ނުވެއެވެ. އަދި، އާރް.އެސް.އެފްގެ ފައުޖުތަކުން މިހާރު ވަނީ ޚަރްތޫމްގެ ވައިގެ ބަނދަރު ހިސާރުކޮށްފައެވެ. ވައިގެ ބަނދަރުގައި އޮތް ގިނަ ޢަދަދެއްގެ މަތިންދާބޯޓުތަކަކަށް ޙަމަލާދީ، ގެއްލުންވެފައިވާ ކަމުގައި ރިޕޯޓުތައް ބުނެއެވެ.
ޙަރްތޫމަކީ ފަސް މިލިޔަން މީހުންގެ އާބާދީއެއް އޮންނަ ރަށެކެވެ. ހަނގުރާމައާ ގުޅިގެން އެ ރަށުން ސާފު ބޯފެނާއި ކާބޯތަކެތި ހުސްވާން ފަށާފައިވާއިރު، އެ ތަކެތި ހޯދުމަށް ޢާންމު ރައްޔިތުންނަށް ވަނީ ދަތިވެފައެވެ. ކަރަންޓުގެ ޚިދުމަތް ވެސް ވަނީ މެދުކެނޑިފައެވެ. ގިނަ މީހުން ތިބީ އެ މީހުންގެ ގެދޮރުގައި ތާށިވެފައެވެ. އަދި، ހޮސްޕިޓަލް ފަދަ އަސާސީ ޚިދުމަތްތައް ދޭ ތަންތަނަށް ހަމަލާދެމުން ދިއުމުގެ ސަބަބުން، ޞިއްޙީ ޚިދުމަތް ހޯދުމަށް ވެސް ވަނީ ހުރަސްއެޅިފައެވެ.
ޚަރްތޫމްގެ އިތުރުން އެހެން ސަރަޙައްދުތަކުގައި ވެސް އަސްކަރިއްޔާއާއި އާރް.އެސް.އެފާ ދެމެދު ދަނީ ޙަމަލާ ބަދަލުކުރަމުންނެވެ. ޑޮކްޓަރސް ވިތްއައުޓް ބޯޑަރސް (އެމް.އެސް.އެފް) އިން ބުނީ ދާރްފޫރުގައި ހިނގަމުންދާ ހަމަނުޖެހުންތަކުގައި ގިނަ ޢަދަދެއްގެ ބަޔަކު ޒަޚަމުވެފައިވާ ކަމުގައެވެ. އަދި، ވަޒަން އަރައިގެން ފަރުވާދޭން ޖެހިފައިވާ މީހުންގެ ތެރޭގައި ގިނަ ޢަދަދެއްގެ ކުޑަކުދިން ހިމެނޭ ކަމުގައި ވެސް އެ ޖަމުޢިއްޔާއިން ބުނެއެވެ.
ދުނިޔޭގެ ޞިއްޙަތު ޖަމުޢިއްޔާ (ޑަބްލިޔު.އެޗް.އޯ)އިން ބުނީ ހަނގުރާމައިގައި މިހާތަނަށް މަރުވި މީހުންގެ ޢަދަދު 420 އަށްވުރެ މައްޗަށް އުފުލިފައިވާއިރު، ޒަޚަމުވެފައިވާ މީހުންގެ ޢަދަދު 3,700 އަށް އަރާ ކަމުގައެވެ. މި ޢަދަދުތައް އިތުރުވާނެ ކަމަށް ވެސް އެ ޖަމުޢިއްޔާއިން ބުނެއެވެ.