ރިޟްވާންގެ ކަރުބުރިކޮށްލައި ކަނޑުފެއްތުމުގައި ބައިވެރިވި މީހުންނާއި ހެކި އެބަހުރި: ކޮމިޝަން

މިނިވަން ނޫހުގެ ނޫސްވެރިޔާ އަޙްމަދު ރިޟްވާން ޢަބްދުﷲގެ ކަރުބުރިކޮށްލައި މަރާލުމަށްފަހު، ކަނޑުފައްތާފައިވާކަމަށާއި، އެކަމުގައި ބައިވެރިވި އެންމެންގެ މަޢުލޫމާތާއި ހެކި ލިބިފައިވާކަމަށް، މަރާލާފައިވާ މީހުންނާއި ގެއްލުވާލާފައިވާ މީހުންގެ މައްސަލަތައް ބަލާ ރިޔާސީ ކޮމިޝަނުން ބުނެފިއެވެ.

ރިޟްވާން ގެއްލިފައިވަނީ 2014 ވަނަ އަހަރުގެ އޯގަސްޓްމަހުގެ 7 ވަނަ ދުވަހުއެވެ.

ރިޟްވާނަށް އަނިޔާ ލިބެން މެދުވެރިވި ސަބަބު ދެނެގަތުން

ރިޟްވާންގެ މަރާއި ގުޅޭގޮތުން ރިޔާސީ ކޮމިޝަނުން އެކުލަވާލި ރިޕޯޓް ރައީސުލްޖުމްހޫރިއްޔާއަށް އެރުވުމަށްފަހު ބޭއްވި ނޫސްވެރިންގެ ބައްދަލުވުމުގައި، އެކޮމިޝަންގެ ރައީސް ފަރީޝާ ޢަބްދުﷲ ވިދާޅުވީ، ރިޟްވާނަށް އަނިޔާ ލިބެން މެދުވެރިވި ސަބަބުތައް އެކޮމިޝަނުން ތަހްގީގްކޮށް ހޯދާފައިވާކަމަށެވެ. އެގޮތުން 2014 ވަނަ އަހަރުގެ އޮގަސްޓު މަހާ ހަމައަށް ދިވެހިރާއްޖެ އޭރުގެ ސިޔާސީ އިޖްތިމާޢީ އަދި ދީނީ ހަމަނުޖެހުންތަކެއްގެ ތެރޭގައި އޮތްކަން ފާހަގަކުރައްވާ، ހަރުކަށި ފިކުރުގެ ފަރާތްތަކާއި ކުށްކުރާ ގޭންގުތަކުގެ ބާރާއި ނުފޫޒު އޭރު އިތުރުވެފައިވުމަކީ އެކަމަށް މަގުފަހިވެފައިއޮތް ކަމެއްކަމަށް ފަރީޝާ ވިދާޅުވިއެވެ.

އޭގެ ކުރިން 10/12/2011 ގައި އޮތް ހިމޭން މުޒާހަރާއަކީ ތަފާތު ޚިޔާލުތަކުގެ ފަރާތްތަކާއި ހަރުކަށި ފިކުރުގެ ފަރާތްތަކާ ދެމެދު ހިނގަމުންދިޔަ ކުރިމަތިލުންތަކުގެ ފެށުންކަމަށާއި، އެ މުޒާހަރާގައި ބައިވެރިވި މީހުންނަށް އިންޒާރުދީ ހަމަލާ ދޭނެކަމުގެ އިންޒާރު ހަރުކަށި ފިކުރުމުގެ މީހުން ދީފައިވާކަމަށް ފަރީޝާ ވިދާޅުވިއެވެ. އަދި ތަފާތު ޚިޔާލުތަކުގެ މީހުންނާއި ހަރުކަށި ފިކުރުގެ މީހުން ސޯޝަލް މީޑިއާގައި ބަހުގެ ހަމަލާތައް ބަދަލުކޮށް، ގޭންގުތަކުގައި ހިމެނޭ ފަރާތްތަކުން ބައިވެރިވާން ފަށައި، ދީނަށް ފުރައްސާރަކުރާ ކަމަށް ގޭންގުތަކުން ޤަބޫލުކުރާ ފަރާތްތަކަށް ބިރުދެއްކުމާއި އަނިޔާކުރުމުގެ ޢަމަލުތައް ހިންގަން ފެށިކަން ފަރީޝާ ފާހަގަކުރެއްވިއެވެ.

އެ ޢަމަލުތައް ހިންގުމުގައި އެންމެ އިސްކޮށް ތިބިކަމަށް ކޮމިޝަނުން ތުހުމަތުކުރާ މީހުން:

1- ގދ. ވާދޫ، ޖަވާހިރުގެ، ޖާދުﷲ އިބްރާހީމް (ޖާއްޅޮ)
2- މ.ލެގޫންވިއު، އިސްމާޢީލް އަބްދުއްރަޙީމް އާދަމް (އިސޫ)

އޭގެ ފަހުން 2011 ގައި އެމް.ޑީ.ޕީއަކީ އިސްލާމް ދީނަށް ފުރައްސާރަކޮށް ރާއްޖޭގައި އިސްލާމް ދީން ނޫން އެހެން ދީންތަކަށް ފުރުޞަތު ދިނުމަށް ވަކާލާތު ކުރާ ޕާޓީއެއް ކަމަށް ތުހުމަތު ކޮށް، އޭރުގެ އިދިކޮޅު ސިޔާސީ ޕާޓީތަކުން އެމް.ޑީ.ޕީ ގެ ވެރިކަމާ ދެކޮޅަށް ސިލްސިލާ މުޒާހަރާތަކެއް ފެށިކަން ފާހަގަކުރައްވާ ފަރީޝާ ވިދާޅުވީ، އެ މުޒާހަރާތަކުގައި ހަރަކާތްތެރިވި އިދިކޮޅު ސިޔާސީ ޕާޓީތައް ގުޅިގެން، "މަދަނީ އިއްތިހާދު" ގެ ނަމުގައި ބޮޑު އެއްވުމެއް 23 ޑިސެންބަރު 2011 ގައި މާލޭގެ ރާޅުގަނޑު ސަރަޙައްދުގައި ބޭއްވިކަމަށެވެ.

އެންމެ ގަދަޔަށް އިންޒާރުދީ އުޅުނުކަމަށް ތުހުމަތުކުރާ މީހުން

1- މއ.ފާގަފިލާގެ، އަޙްމަދު އިސްމާޢީލް (އަހަނދު)
2- ދަފްތަރު ނަންބަރު ރސ 8499، އަޙްމަދު މުޢާޒު

އެމީހުން އިސްވެހުރެ 2014 ޖޫން މަހު، އޭރުގެ ދައުލަތުގެ ދެ ވަޒީރަކާއެކު ބޭއްވި ދެ ބައްދަލުވުން ފާހަގަކުރެވޭކަމަށާއި، އެ ދެ ބައްދަލުވުން ހަމަޖައްސައިދިނުމުގައި ހޯމް މިނިސްޓަރގެ ނާއިބު މ.ފުސްތުޅާގެ، މުޙައްމަދު ހާނިމް ދައުރެއް އަދާކޮށްފައިވާ ކަމަށް ތަހުޤީގަށް ހޯދިފައިވާކަމަށް ފަރީޝާ ވިދާޅުވިއެވެ.

ގޭންގުތަކާއި އޭރުގެ ސަރުކާރުގެ އިސްވެރިންނާ ގުޅުމެއް އޮތް

މިކަމުގައި ބައިވެރިވި އަޙްމަދު މުޢާޒު އޭރުގެ ކޮމިޝަނަރ އޮފް ޕޮލިސް، ޙުސައިން ވަޙީދާއި ގާތް ގުޅެއް ބާއްވާ ބައްދަލުކުރަމުން ދިޔަކަމަށް ތަހްގީގަށް ހާމަވެފައިވާކަމަށް ފަރީޝާ ވިދާޅުވިއެވެ. ނަމަވެސް އޭރުގެ ސަރުކާރަށް ނިސްބަތްވާ ޕާޓީގެ ފަރާތްތަކުން ރާއްޖޭގައި ގޭންގުތަކެއް ނެތްކަމަށާއި އެގޮތަށް ސިފަކުރަނީ ޒުވާނުންނަށް ނިސްބަތްކޮށް ކަމަށާއި މިގޮތަށް ޒުވާނުން ސިފަނުކުރުމަށް ވާހަކަދައްކާފައިވާކަމަށްވެސް ފަރީޝާ ވިދާޅުވިއެވެ.

މިކަމާއި ގުޅިގެން ގޭންގުތަކަށް އިތުރު ހިތްވަރު ލިބިގެން ދިޔަކަން ފަރީޝާ ފާހަގަކުރެއްވިއެވެ. އަދި ސިޔާސީ ފަރާތްތަކުން ފަނޑިޔާރުންނާއި، ފުލުހުންގެ އިސްފަރާތްތަކާ ގުޅުންތައް ބާއްވައި، ކުށްކުރާ ގޭންގުތަކުގެ މީހުންނަށް ހިމާޔަތާއި ރައްކާތެރިކަން ލިބުމުގެ މަގުފަހިކޮށްދީފައިވާކަމަށްވެސް ފަރީޝާ ވިދާޅުވިއެވެ. މިގޮތުން މި މައްސަލައިގައި ދައުރެއް އޮތްކަމަށް ތުހުމަތުކުރެވޭ ހ.ހިލްޓަން، އަޒްލިފް ރައުފުގެ މައްޗަށް 2013 ގައި ކޮށްފައިވާ ގޭ ބަންދުގެ އަމުރާ ހިލާފަށް އޭރުގެ ރައީސުލްޖުމްހޫރިއްޔާ ބައިވެރިވެވަޑައިގެންނެވި އިވެންޓެއްގައި އޭނާ ބައިވެރިވެފައިވާކަން ފޮޓޯއާކު ކޮމިޝަނުން މި ޕްރެސްގައި ހިއްސާކުރިއެވެ.

މި މައްސަލައިގައި ދައުރެއް އޮތްކަމަށް ތުހުމަތުކުރެވޭ ސ.ހުޅުދޫ، އަތިރީއާގެ، މުޙައްމަދު ސުޢައިދު ކޯޓުން ދޫކޮށްލިއިރު ޕާސްޕޯޓު ހިފަހައްޓާފައި ނުވުމާ ގުޅިގެން އޭނާ ފުރައިގެން ދިޔަކަމަށާއި، ސިޔާސީ ފަރާތްތަކުން އެމީހުންގެ ނުފޫޒު ވަރުގަދަ ކުރަމުން ދިޔަ އިރު، ކުށްކުރާ ގޭންގުތަކާއި ހަރުކަށި ފިކުރުގެ މީހުން ދިޔައީ އެމީހުންގެ ބާރުވެރިކަން އިތުރުކުރަމުންކަމަށް ވިދާޅުވިއެވެ. އަދި އައިސިސް ގެ ދިދައާއި ލިޔުންތައް ހާމަކަން ބޮޑުގޮތެއްގައި ބޭނުންކޮށްގެން 2014 ވަނަ އަހަރު މާލޭގައި މުޒާހަރާކޮށްފައިވާކަމަށްވެސް ފަރީޝާ ވިދާޅުވިއެވެ.

ރިޟްވާނަށް ޓާގެޓުކުރުން

އަޙްމަދު އިސްމާޢީލް އާއި އަޙްމަދު މުޢާޒު އިސްވެ ތިބެ، ގޭންގުތަކަށް ނިސްބަތްވާ ފަރާތްތަކާއި ހަރުކަށި ފިކުރުގެ ފަރާތްތައް ހިމެނޭ ގުރޫޕަކުން، ސޯޝަލް މީޑިއާގައި ބަހުސްތަކުގައި ބައިވެރިވި ފަރާތްތައް މާލޭގެ ހުސްބިންތަކަށް ގެންގޮސް ބިރުދެއްކިކަމަށާއި، އަނިޔާކޮށް އެމީހުންގެ މޮބައިލް ފޯން އަތުލައި، ސޯޝަލް މީޑިއާ އެކައުންޓުތަކުގެ ޕާސްވޯޑުތައް ހޯދައި އެ އެކައުންޓުތަކުގައި ހުރި ބައެއް މައުލޫމާތު ނަގާފައިވާކަމަށްވެސް ފަރީޝާ ވިދާޅުވިއެވެ.

ބިރުދެއްކުމުގެ ޢަމަލުތައް ހިންގުމުގައި ގިނަ އަދަދެއްގެ ބަޔަކު އެންމެ މީހަކު ވަށާލާ އެކަހެރިކޮށް ބިރުދައްކާފާވާކަމަށާއި، މިގޮތަށް އެކަހެރިކޮށް ބިރުދެއްކުރުމުގައި ތަކުރާރުކޮށް "ކަނޑުފައްތާ މަރާލާނެކަމަށް" ދޭހަވާ ގޮތަށް ވާހަކަ ދައްކާ ބިރު ދައްކާފާވާކަމަށް ތަހްގީގަށް އެނގިފައިވާކަމަށް ވިދާޅުވިއެވެ. އަދި ސޯޝަލް މީޑިއާގައި ހަރަކާތްތެރިވާ ފަރާތްތަކަށް ބިރު ދައްކާ އަނިޔާކުރަމުން ގެންދިޔައިރު އެ ފަރާތްތަކުން ގެންގުޅުނު ލިސްޓެއްގައި "މޮޔަމީހާ" އަކީ ކާކުކަން ސާފުކުރުމުގެ ގޮތުން ސުވާލުކޮށްފައިވާ ކަން ތަޙްޤީޤަށް ހާމަވިކަމަށް ވިދާޅުވިއެވެ އެއީ ރިޟްވާން ޓްވިޓަރގައި ބޭނުންކުރަމުން ގެންދިޔަ ނަންކަން ފަރީޝާ ފާހަގަކުރެއްވިއެވެ

އެކަން ފުލުހުންގެ އިންޓެލިޖެންސް ޑިޕާޓްމަންޓުން ސީރިއަސް އެންޑް އޮގަނައިޒްޑް ކްރައިމް ޑިޕާޓްމެންޓަށް އޭރު އެނގިވަޑައިގެންނެވިނަމަވެސް އެ ފަރާތްތަކުން ހިންގަމުންދިޔަ ޓެރަރިޒަމްގެ ޢަމަލުތައް ހުއްޓުވާ އެފަރާތްތަކާމެދު ފުލުހުން ފިޔަވަޅު އަޅާފައިނުވާކަމަށް ވިދާޅުވިއެވެ.

"ސީރިއަސް އެންޑް އޮގަނައިޒްޑް ކްރައިމް ޑިޕާޓްމެންޓުން އަހުމަދު މުޢާޒުއާ ސުވާލުކުރުމަށްފަހު، 12 ޖޫން 2014 ގައި ފުލުހުން ތައްޔާރުކުރި ރިޕޯޓް، ކްރައިމް ކޮމާންޑްގެ އޭރުގެ ވެރިޔާ، އެސިސްޓެންޓް ކޮމިޝަނަރ އޮފް ޕޮލިސް ހަސަން ހަބީބު އަށް ހުށަހެޅި. މިމައްސަލަ ސީރިއަސް މައްސަލައެއްގެ ގޮތުގައި ތަޙުޤީޤުކުރަން، މިމައްސަލައަށް ފިޔަވަޅު ނޭޅިއްޖެނަމަ ފަހުން ނިކުންނާނެ ނަތީޖާ ގޯސްވާނެކަމަށް ފެނޭ" މިގޮތަށް ނޯޓުކޮށް، އެމައްސަލަ ތަޙުޤީޤުކުރުމަށް 2014 ޖޫން 16 ގައި އަންގާފައިވޭ. މި މައްސަލަ އެކަށީގެންވާ ގޮތަށް ތަޙްޤީޤު ކޮށްފައިނުވާކަމާ އަދި މި ޢަމަލުތައް ހިންގުމުގެ ތެރޭގައި އަޙްމަދު މުޢާޒު ފުލުހުންގެ އިންޓެލިޖެންސްގެ އެކި ފަރާތްތަކާ ބައްދަލުކޮށް މަޢުލޫމާތު ހޯދާފައިވާކަން ކޮމިޝަންގެ ތަޙްޤީގަށް އެނގިފައިވޭ." ފަރީޝާ ވިދާޅުވިއެވެ.


ރިޟްވާނަށް ވީނުވީއެއް ނޭނގި ގެއްލުމުގެ ހަތަރު މަހެއްހާ ދުވަސް ކުރިން ފުލުހުންގެ އިންޓެލިޖެންސް ޑިޕާޓްމެންޓްގެ ޕޮލިޓިކަލް ވައެލެންސް ޔުނިޓުގެ ފަރާތުން، ރިޟްވާންގެ ފޯނު އިންޓަރސެޕްޓް ކޮށްފައިވާކަމަށާއި، ރިޟްވާން ސޯޝަލް މީޑިއާގައާއި މިނިވަން ނޫހުގައި ކުރަމުން ދިޔަ މަސައްކަތްތަކުގެ ސަބަބުން ހަރުކަށި ފިކުރުގެ ފަރާތްތަކުގެ ހިތްހަމަނުޖެހުމާއި ނަފްރަތު އޭނާއަށް އަމާޒުވެފައިވާކަން ތަހުގީގަށް ހޯދިފައިވާކަމަށް ވިދާޅުވިއެވެ.

"ސޯޝަލް މީޑިއާގައި ހަރަކާތްތެރިވާ ފަރާތްތަކަށް ބިރު ދައްކާ އިންޒާރު ދެމުން ދިޔަ އިރު، އޭނާ ޓްވިޓާގައި ބޭނުން ކުރި "މޮޔަމީހާ" ހޭންޑަލް އަކީ ކާކުކަން ސާފު ކުރަން ސުވާލުކޮށްފައިވާކަން އެނގޭ." ފަރީޝާ ވިދާޅުވިއެވެ.

އިންޒާރުތަކަށްފަހު ރިޟްވާން ވަގަށް ނެގުން

ފަރީޝާ ވިދާޅުވީ، ރިޟްވާނަށް ދީފައިވާ އިންޒާރުތަކަށްފަހު އޭނާ ވަގަށް ނަގާ މަރާލާފައިވަނީ ހަރުކަށި ފިކުރުގެ މީހުން ދުރާލާ ރާވައިގެންކަން ތަހުގީގަށް އެނގޭކަމަށެވެ. ތަހުގީގަށް ހޯދިފައިވާ ގޮތުގައި ރިޟްވާނަށް އެކި ފަހަރު މަތިން ފާރަލުމުގައި އިސްމާއީލް އަބްދުއްރަހީމް އާދަމް ހަރަކާތްތެރިވެފައިވާކަމަށްވެސް ފަރީޝާ ވިދާޅުވިއެވެ.

ފަރީޝާ ވިދާޅުވީ ރިޟްވާންގެ މަރުގެ މައްސަލާގައި ދައުވާކޮށްފައިވާ ތިން މީހުންނަކީ ރިޟްވާން ގެއްލުނު ރޭ އޭނާއަށް ފާރަލީ މީހުންކަމަށެވެ.

ރިޟްވާނަށް ފާރަލާފައިވަނީ:

1- ސ.ހުޅުދޫ، އަތިރީއާގޭ، މުހައްމަދު ސުއައިދު
2- ސ.މީދޫ، އިރާކް މުހައްމަދު ހާމިދު(މުއްކާނު)
3- ހ.ހިލްޓަން އަހުމަދު އަޒްލީފް ރައޫފު

އެރޭ ރިޟްވާން ގަދަކަމުން ރަހީނުކޮށް ކާރަށް އަރުވައިގެން ގެންގޮސްފައިވަނީ ހ.ހިލްޓަން އަހުމަދު އަޒްލީފް ރައޫފުގެ ކާރަށް ކަން ތަހުގީގަށް ވަނީ ކަށަވަރު ކުރެވިފައިކަމަށްވެސް ފަރީޝާ ވިދާޅުވިއެވެ.

ކާރުގައި ރިޟްވާން ގެންދިއުމަށްފަހު ޑިންގީއަކަށް އެރުވިކަމަށާއި، އޭގެ ފަހުން ކަންނެލި ދޯންޏަކަށްވެސް އަރުވާފައިވާކަަމށް ފަރީޝާ ވިދާޅުވިއެވެ. އެއަށްފަހު ރިޟްވާނަށް ކަލިލަ ލައިދީ ކަރުބުރިކޮށްލައި މަރާލުމަށްފަހު ކަނޑުފެއްތީކަމަށްވެސް ފަރީޝާ ވިދާޅުވިއެވެ.

"7 އޮގަސްޓް 2014 ވަނަ ދުވަހުގެ ރޭ ދަންވަރު 1:45 ހާއިރު، ރަތް ކާރަށް ގަދަކަމުން އަޙްމަދު ރިޟްވާން ޢަބްދުﷲ އަރުވާ، އެކާރުން އޭނާ ޑިންގީއަކަށްލާ، އެ ޑިންގީއިން އޭނާ އަރުވާފައިވަނީ ކަންނެލި ދޯންޏަކަށް. އަޙްމަދު ރިޟްވާން ޢަބްދުﷲ މި ދޯންޏަށް އެރުވުމަށްފަހު އޭނާއަށް ކަލިމަ ލައިދީ ކަރުބުރިކޮށްލައި މަރާލުމަށްފަހު ވަނީ ކަނޑުފައްތާފައި." ފަރީޝާ ވިދާޅުވިއެވެ.

ރިޟްވާން މަރާލުން

ރިޟްވާން އަރުވައިގެން ގޮސް ކަނޑުފެއްތި ދޯނީގައި ތިބީ ހަމީހުންކަމަށް ވިދާޅުވެ ރިޔާސީ ކޮމިޝަނުން ވަނީ އެމީހުންގެ ވަނަވަރުވެސް އާންމުކޮށްފައެވެ. ފަރީޝާ ވިދާޅުވީ އެ އެންމެން ވެސް ސީރިއާއަށް ހަނގުރާމައަށް ގޮސްފައިވާކަމަށް މަޢުލޫމާތު ލިބިފައިވާކަމށާއި، އަދި އެ އެންމެން ހަނގުރާމާގައި މަރުވެފައިވާކަމަށް މަޢުލޫމާތު ލިބުނުނަމަވެސް އެއްވެސް އިދާރާއަކުން އެކަން ކަށަވަރުކޮށްދީފައި ނުވާކަމަށެވެ.

ރިޟްވާން މަރާލުމަށް ޢމަލުކުރި ގޮތަކީ ވަރަށް ދުރާލައި ރޭވިގެން ހިންގާފައިވާ ކަމެއްކަމަށްވެސް ފަރީޝާ ވިދާޅުވިއެވެ. އަދި އެކަން އޮޅުވާލުމަށް ސަރުކާރުން އޭރު މަސައްކަތްކޮށްފައިވާކަމަށާއި، ރިޟްވާން ރާއްޖެއިން ބޭރަށް ފުރައިގެން ގޮސް ސީރިއާގައި މަރުވެފައިވާކަން ދެއްކުމަށް އޭރު މަސައްކަތްކޮށްފައިވާކަން ތަހްގީގަށް ކަށަވަރުކުރެވިފައިވާކަމަށްވެސް ރިޔާސީ ކޮމިޝަނުން ވިދާޅުވިއެވެ.

އެ ކޮމިޝަނުން ވިދާޅުވީ، ރިޟްވާންގެ މަރުގެ މައްސަލާގައި މިވަގުތު 3 މީހުންގެ މައްޗަށް ދައުވާކުރިނަމަވެސް، އަދި އިތުރު ބައެއްގެ މައްޗަށް ދައުވާކުރުމުގެ ފުރުޞަތު އެބައޮތްކަމަށެވެ.