ޙަމަލާއެއްގެ ބިރު ނެތި، މިނިވަންކަންމަތީގައި އަމާންކަމާއެކު ދިރިއުޅުމުގެ ފުރުޞަތަކީ މީހަކަށް ލިބޭނެ އެންމެ އަގުބޮޑު ނިޢުމަތެވެ. ބައެއްގެ ނުފޫޒެއް ނެތި، އަމިއްލަ މިނިވަންކަމުގައި ގޮތް ނިންމުމުގެ ފުރުޞަތަކީ ކޮންމެ މީހަކަށްމެ ލިބިދޭންޖެހޭ ޙައްގެކެވެ.
އަޅުގަނޑުމެން ދިވެހިން މިއަދު މިދެކޭ މިނިވަންކަމުގެ ފޮނި މީރުކަމުން މަޙްރޫމްވެ ދިރިއުޅެމުންދާ އެތަށް ބަޔަކު ދުނިޔޭގެ އެކި ޤައުމުތަކުގައި ދިރިއުޅެމުންދެއެވެ. މިއިން ކޮންމެ ކަމެއް ހަނދާނަށް ގެނުވަނީ، މި ދިވެހި ޤައުމުގެ މިނިވަން ގެއްލިގެންދިޔަ އެކި ޙާދިސާތަކެވެ. މިހާރު މިދެކޭ މިިނިވަންކަން ހޯދައިދިނުމަށް ދިވެހި ދަރިން ވީ ޤުރުބާނީއެވެ.
ދިވެހި ޤައުމުގެ ޙިމާޔަތުގައި ކަމަށް ބުނެ އިނގިރޭސީންނާއި ރާއްޖެއާ ދެމެދު އެއްބަސްވުމެއްގައި ސޮއިކުރީ 1887ވަނަ އަހަރުއެވެ. އައްސުލްޠާން މުޙަންމަދު މުޢީނުއްދީން (ދެވަނަ) އާއި ސިލޯނުގައި ހުންނެވި، އިނގިރޭސި ގަވަރުނަރު ސަރ އޭއެޗްގޯޑްން ސޮއެކުރެއްވި މުއާހަދާއާއެކު 1965ވަނަ އަހަރާއި ހަމައަށް ރާއްޖެ އޮތީ މިއެެއްބަސްވުމުގެ ދަށުން އިނގިރޭސީންގެ ހިމާޔަތުގެ ދަށުގައެވެ.
މި އެއްބަސްވުމުގެ ނަތީޖާއަކަށްވީ ދިވެހި ޤައުމަށް އަރައި، ދިވެހިންގެ ކަންކަމުގައި އެބައިމީހުން ބަސްބުނަން ފެށުމެވެ.
އެ ދުވަސްވަރު އިނގިރޭސީން އައްޑޫއިން 110 އޭކަރުގެ ބޮޑު ބިމެން، 100 އަހަރަށް ކުއްޔަށް ނެގިއެވެ. އަދި އެތަނުގައި އެމީހުންގެ އަސްކަރީ ސިފައިން ޤާއިމުވިއެވެ.
73 އަހަރަށްފަހު އިނގިރޭސީންނާ ރާއްޖެއާއި ދެމެދު ވީ އެއްބަސްވުން އައު ކުރުމަށް އެދުނެވެ. ދެފަނަ ފަހަރަށް އެއްބަސްވުމަކަށް އައީ 1960ވަނަ އަހަރުގެ ފެބްރުއައީ މަހުއެވެ.
މި އެއްބަސްވުން ޤާއިމުކުރީ، ދިވެހިން އެދުނުގޮތަށް، އަމިއްލަ ވެރިކަމެއް ކުރާ މިނިވަން ޤައުމެއްގެ ގޮތުގައި ރާއްޖެ ބޭއްވުމަށް އެއްބަސްވެގެންނެވެ. ނަމަވެސް އޭރުވެސް ބަންދުވެފައި އޮތީ އެހެން ޤައުމުތަކާ ރާއްޖެއާ ދެމެދު ގުޅުން ބޭއްވުމެވެ. މިކަން ވެގެން ދިޔައީ ރާއްޖޭގައި މިނިވަން ވެރިކަމެއް ހިންގުމާއި، ބައިނަލްއަޤްވާމީ މައިދާނުގައި ޤައުމުގެ ބައިވެރިވުމަށް މުޅިން ހުރަސް އެޅުނު ކަމަކަށެވެ.
އައްޑޫއިން ކުޑަ ފީ އަކަށް، 100 އަހަރަށް ބޮޑު ބިމެން ދިން މައްސަލައިގެ ހަމަނުޖެހުން މުޅި ދެކުނުގެ އަތޮޅުތަކަށް ފުޅާވިއެވެ. 1956ގެ މި ޙާދިސާއާއިގުޅިގެން އުފެދުނު ހަމަނުޖެހުމުގައި ދެކުނުގެ ތިން އަތޮޅު، އައްޑުއާއި ހުވަދޫ އަދި ފުވައްމުލަކުގައި ވަކި ދަޢުލަތެއްވެސް އިޢުލާންކުރިއެވެ.
މި މައްސަލަ ޙައްލުކޮށް ދިވެހިންނަށް ދިވެހިންގެ މިނިވަންކަން ހޯދައިދެއްވުމަށް ވަކާލާތުކޮށް އެކަމަށް ނިކުންނެވީ އޭރުގެ ދަޢުލަތުގެ އެންމެ އިސް ވެރިޔާ، ބޮޑުވަޒީރު އިބްރާހީމް ނާސިރެވެ. ދެކުނު ގަޑުބަޑު ޙައްލުކުރައްވައި ދެން ކުރެއްވި ކަމަކީ އައްޑޫން 100އަހަރަށް ދޫކުރި ބިމުގެ އެއްބަސްވުމުގެ މުއްދަތު 30 އަހަރަށް ކުރުކުރެއްވުމެވެ.
ބޮޑުވަޒީރު އިބްރާހީމް ނާސިރާއި، ޤައުމުދެކެ ލޯބިވާ އެތައް ބަޔަކު ނިކުންނެވީ، އިނގިރޭސީންގެ އަތްދަށަށް ދިވެހިން ދާންޖެހުނު އެއްބަސްވުން އުވާލެއްވުމުގެ މަސައްކަތަށެވެ.
މިއާއެކީގައި ދިވެހިރާއްޖެއަށް ފުރިހަމަ މިނިވަންކަން ލިބިގެން ދިޔައީ 1965ވަނަ އަހަރުގެ ޖުލައިމަހުގެ 26ވަނަ ދުވަހުއެވެ. ތާރީޚީ އެއްބަސްވުމުގައި ދިވެހި ސަރުކާރުގެ ފަރާތުން ސޮއިކުރެއްވީ ބޮޑުވަޒީރު އިބްރާހީމް ނާސިރެވެ. އިނގިރޭސި ސަރުކާރުގެ ފަރާތުން ސޮއިކުރެއްވީ ސިލޯނުގައި ހުންނަވާ އިނގިރޭސި ހައިކޮމިޝަނަރ ސަރ މައިކަލް ވޯކަރއެވެ. ސިލޯނުގެ ކޮޅުބުގައި ހުންނަ އިނގިރޭސި ހައިކޮމިޝަނުގައި އެއްބަސްވުމުގައި ސޮއިކުރުމުގެ ރަސްމިއްޔާތު އޮތީ ރާއްޖޭ ގަޑިން ހެނދުނު 10:00ގައެވެ. މިއީ ތަޢުލީމީ ދިވެހި ޒުވާނުންތަކެއް ނިކުމެ އެމީހުންގެ ވިސްނުންތެރިކަމާއެކު ހޯދި މިނިވަންކަމެކެވެ.
މިއަދު މި ފާހަގަކުރަނީ މިނިވަންކަން މަތީގައި ދިވެހިން ގުނާ 57ވަނަ އަހަރެވެ. އެއީ އަޅުގަނޑުމެން ކުރި ފަޚުރުވެރި ޤައުމީ ޖިހާދެއްގެ ހަނދާނެވެ.
4 ލައްކަ މީހުންގެ މި ކުޑަކުޑަ ޤައުމަކީ މިހާރު މުޅި ދުނިޔެއަށް އެނގޭ، ތަރައްޤީވަމުން އަންނަ ޤައުމުގެ ލިސްޓުގައި ފައިހަމަކޮށްފައިވާ ޤައުމެކެވެ. އަމިއްލަ ޤައުމާމެދު ކަންކަން ނިމުމުގެ ފުރިހަމަ ބާރު ކޮންމެ ދިވެހި ރައްޔިތަކަށްމެ ވަނީ ލިބިފައެވެ. މިއަދު ދުނިޔޭގެ އެންމެބޮޑު ޖަމްޢިއްޔާ އދ.ގެ ޢާއްމު މަޖިލީހުގެ ރިޔާސަތު ބަލަހައްޓަނީ މި ރާއްޖެއިންނެވެ.