މިޔަންމާގެ ކުރީގެ އިސްވެރިޔާ އާން ސަން ސޫ ކީ ހަތަރު އަހަރަށް ޖަލަށްލުމަށް ޙުކުމުކޮށްފިއެވެ.
ފެބުރުއަރީ މަހުގެ 1ވަނަ ދުވަހު ސޫ ކީގެ ސަރުކާރާ ދެކޮޅަށް އެ ޤައުމުގެ އަސްކަރިއްޔާއިން ބަޣާވާތްކުރުމަށްފަހު އޭނާއާއި އެނާގެ ސަރުކާރަށް ނިޞްބަތްވާ އިސްވެރިންވަނީ ހައްޔަރުކޮށްފައެވެ. އެއަށްފަހު އަސްކަރިއްޔާއިންވަނީ އެ ޤައުމުގައި އެއް އަހަރު ދުވަހުގެ މުއްދަތަށް ކުއްލި ޙާލަތު އިޢުލާނުކޮށްފައެވެ. އަސްކަރިއްޔާއިން ކުރި ބަޣާވާތް ނިމުމަކަށް ގެނެސް ސޫ ކީ މިނިވަންކުރުމަށް ގޮވާލައި މިޔަންމާގެ ގިނަ ޢަދަދެއްގެ ރައްޔިތުންވަނީ މަގުތަކަށް ނުކުމެ މުޒާހަރާކޮށްފައެވެ. އެ މުޒާހަރާތައް ހުއްޓުވުމަށް އަސްކަރިއްޔާއިން ހިންގާފައިވާ ލާއިންސާނީ ޖަރީމާތަކުގައި 900އަށްވުރެ ގިނަ މީހުންވަނީ މަރުވެފައެވެ.
އަސްކަރީވެރިކަމެއް އޮތް މިޔަންމާގެ ކޯޓަކުން ޢުމުރުން 76 އަހަރުގެ ސޫ ކީއާ ދެކޮޅަށް ކުރި ޙުކުމުގައި ބުނެފައިވަނީ ޤާނޫނާ ޚިލާފު ކަންކަންކުރެއްވުމާއި ޤާނޫނާ ޚިލާފު ކަންކަންކުރުމަށް ހިތްވަރުދެއްވުމާއި ކޯވިޑް-19ގެ ނުރައްކާތެރި ޙާލަތުގައި އަޅާފައިވާ ރައްކާތެރިކަމުގެ ފިޔަވަޅުތަކަށް ޢަމަލުނުކުރައްވާކަން ސާބިތުވާކަމަށެވެ. ނޮބެލް ޞުލްޙައިގެ އިނާމު ހޯއްދަވާފައިވާ ސޫ ކީގެ އިތުރުން މިޔަންމާގެ ކުރީގެ ރައީސް ވިން މިޔިންތުވެސްވަނީ ހަތަރު އަހަރަށް ޖަލަށްލުމަށް ޙުކުމުކޮށްފައެވެ. އެ ދަޢުވާތަކުގެ އިތުރުންވެސް ސޫ ކީއާއި އޭނާގެ ސަރުކާރުގެ އިސްވެރިންގެ މައްޗަށް ބޮޑެތި ޖަލު ޙުކުމުތަކެއް އަންނާނެފަދަ ދަޢުވާތައް މިޔަންމާގެ އަސްކަރީ ސަރުކާރުން ކޮށްފައިވެއެވެ. އޭގެ ތެރޭގައި ދަޢުލަތުގެ މުދަލަށާއި ފައިސާއަށް ޚިޔާނާތްތެރިވުންވެސް ހިމެނެއެވެ.
މިޔަންމާގެ ކުރީގެ އިސްވެރިންނަށް ޙުކުމުކުރުމަށް ބާއްވައި ޝަރީޢަތުގެ މަޖިލިސްތަކަށް ނޫސްވެރިންނެއް ނުވައްދައެވެ. ބަދަލުގައި ކޯޓުގެ ޙުކުމުތައް ޢާއްމުކުރަނީ މިޔަންމާގެ އަސްކަރިއްޔާއިންނެވެ. ބައިނަލްއަޤްވާމީ އިންސާނީ ޙައްޤުތަކާބެހޭ ޖަމުޢިއްޔާތަކުން ބުނެފައިވަނީ ސޫ ކީއާއި އޭނާގެ ސިޔާސީ ބައިވެރިންނާ ދެކޮޅަށް ކުރަމުންދާ ޝަރީޢަތްތައް ބަލައިނުގަންނަކަމަށާއި ޙުކުމުތައް ކުރަނީ އިންޞާފުވެރިކަމާއެކު ނޫންކަމަށެވެ.
މިޔަންމާގައި އަސްކަރީ ބަޣާވާތެއް ކޮށްފައިވަނީ މިދިޔަ އަހަރުގެ ނޮވެންބަރު މަހުގެ ތެރޭގައި ބޭއްވި ޢާއްމު އިންތިޚާބު ސޫކީގެ ނޭޝަނަލް ލީގު ފޮރ ޑިމޮކްރެސީ، އެންއެލްޑީން ކާމިޔާބުކުރީ ވޯޓުގެ ނަތީޖާ އޮޅުވާލައިގެންކަމަށް ތުޙްމަތުކޮށްފައެވެ. ނަމަވެސް މިޔަންމާގެ އިންތިޚާބާބެހޭ ވުޒާރާއިންވަނީ އަސްކަރިއްޔާގެ ތުޙްމަތުތައް ދޮގުކޮށްފައެވެ.
2010ވަނަ އަހަރާއި 2015ވަނަ އަހަރު ބޭއްވި އިންތިޚާބުތައްވެސް އެންއެލްޑީން ކާމިޔާބުކޮށްފައިވަނީ ބޮޑު ތަފާތަކުންނެވެ. 1962ވަނަ އަހަރުން ފެށިގެން މިޔަންމާގައި އޮތް އަސްކަރީވެރިކަން ނިމުމަކަށް ގެނެސް ޢާއްމު އިންތިޚާބަކުން ވެރިކަމަށް ވަޑައިގެންނެވި އެ ޤައުމުގެ ފުރަތަމަ ދީމިޤްރާޠީ ވެރިއަކީ ސޫ ކީއެވެ.