ނިއުކްލިޔަރ އެއްބަސްވުމުގައި ބައިވެރިވުމަށް އެމެރިކާއިން ކޮށްފައިވާ ޝަރުތުތަކަށް އީރާނުން ދެކޮޅު

ދުނިޔޭގެ ބާރުތަކުން އީރާނާއިއެކު ވެފައިވާ ނިއުކްލިޔަރ އެއްބަސްވުމުގައި އެމެރިކާއިން އަލުން ބައިވެރިވާނީ އީރާނުން އެ އެއްބަސްވުމާއި އެއްގޮތަށް ޢަމަލުކުރާނަމަކަމަށް އެމެރިކާއިން ޝަރުތުކޮށްފައިވާ ނަމަވެސް އެގޮތަށް ޢަމަލު ނުކުރާނެކަމަށް އީރާނުން ބުނެފިއެވެ.

2015ވަނަ އަހަރުގައި ދުނިޔޭގެ ބާރުތަކާއިއެކު އީރާނުން ވެފައިވާ "ޖޮއިންޓް ކޮމްޕްރިހެންސިވް ޕްލޭން އޮފް އެކްޝަން"ގެ ދަށުން އީރާނުގެ ނިއުކުލިޔަރ މަސައްކަތްތައް މަދުކުރުމުގެ ބަދަލެއްގެ ގޮތުން އެ ޤައުމާއި ދެކޮޅަށް އަޅާފައިވާ ދަތިކުރުމުގެ ފިޔަވަޅުތައް އުވާލުމަށްވަނީ އެއްބަސްވެފައެވެ. އެ އެއްބަސްވުމުގައި އެމެރިކާ، އިނގިރޭސިވިލާތް، ރަޝިޔާ، ޖަރުމަނުވިލާތް، ފަރަންސޭސިވިލާތް، ވިލާތުގެ އިއްތިޙާދު އަދި ޗައިނާއިންވަނީ ބައިވެރިވެފައެވެ. ނަމަވެސް 2018ވަނަ އަހަރުގެ ތެރޭގައި އެމެރިކާގެ ވެރިކަމާއި ރައީސް ޑޮނަލްޑް ޓްރަމްޕު ޙަވާލުވެވަޑައިގަތުމަށްފަހު އެމެރިކާއިންވަނީ އެ އެއްބަސްވުމުން ވަކިވެ، އީރާނާއި ދެކޮޅަށް ދަތިކުރުމުގެ ގިނަ ފިޔަވަޅުތަކެއް އަޅާފައެވެ. އޭގެ ސަބަބުން އީރާނުންވަނީ އެއްބަސްވުމާއި ޚިލާފަށް ބައެއް ކަންތައްތައް ކުރަން ފަށައިފައެވެ.

އެއްބަސްވުމުގައި ސޮއިކުރުމުގެ ކުރިން އީރާނުން ދިޔައީ އެ ޤައުމުގެ ފޯޑޯ ފިއުލް އެންރިޗްމަންޓު ޕުލާންޓުގައި 20 އިންސައްތައަށް ޔުރޭނިއަމް ފައްކާކުރަމުންނެވެ. މިމަހުގެ ކުރީކޮޅުގައި އެ ޤައުމުންވަނީ އަނެއްކާވެސް އެ މިންވަރަށް ޔުރޭނިއަމް ފައްކާކުރަން ފަށައިފައެވެ. މިދިޔަ މަހުގެ ތެރޭގައި އީރާނުގެ ޤާނޫނުހަދާ މަޖިލީހުންވެސްވަނީ ކުރިއަށް އޮތް ދެމަސް ދުވަހުގެ ތެރޭގައި އެމެރިކާއިން އެ ޤައުމާއި ދެކޮޅަށް އަޅާފައިވާ ދަތުކުރުމުގެ ފިޔަވަޅުތަކަށް ލުއި ނުދީފިނަމަ އެ ޤައުމުގެ ނިއުކުލިއަރ ޙަރަކާތްތައް އިތުރުކުރާނެކަމަށް ބުނާ ޤާނޫނެއް ފާސްކޮށްފައެވެ.

އީރާނާއި ގުޅޭގޮތުން ފުރަތަމަ ފަހަރަށް ވާހަކަދައްކަވަމުން އެމެރިކާގެ އައު ސެކެޓްރީ އޮފް ސްޓޭޓް އެންތޮނީ ބްލިންކެންވަނީ އެމެރިކާއިން ނިއުކުލިޔަރ އެއްބަސްވުމާއި އަލުން ގުޅޭނީ އީރާނުން އެ އެއްބަސްވުމާއި އެއްގޮތަށް ފުރިހަމައަށް ޢަމަލުކުރާނަމަ ކަމަށް ވިދާޅުވެފައެވެ. އީރާނުން އެއްބަސްވުމާއި އެއްގޮތަށް ޢަމަލުކުރާނަމަ އީރާނާއިއެކު އޮތް އެހެނިހެން މައްސަލަތައް ޙައްލުކުރުމަށް އެމެރިކާއިން މުއްދަތު އިތުރު، އަދި އިހަށްވުރެ ވަރުގަދަ އެއްބަސްވުމަކާއި ހަމައަށް އައުމަށް މަސައްކަތްކުރާނެކަމަށްވެސް ބްލިންކެންވަނީ ވިދާޅުވެފައެވެ.

ތުރުކީވިލާތުގެ އިސްތަންބޫލުގައި އެ ޤައުމުގެ ޚާރިޖީ ވަޒީރު މެވްލުތް ކަވުސޮގްލުއާއި އެކު އީރާނުގެ ޚާރިޖީ ވަޒީރު، މުޙައްމަދު ޖާވިދު ޒާރިފް ބޭއްވެވި ނޫސްވެރިންގެ ބައްދަލުވުމެއްގައި ވާހަކަދައްކަވަމުން ޒާރިފް ވިދާޅުވީ އެމެރިކާއިން ކޮށްފައިވާ ޝަރުތަކީ ތަންފީޒުކުރެވޭނެ ޝަރުތެއް ނޫންކަމަށާއި އެ ޝަރުތާއި އެއްގޮތަށް އީރާނުން ޢަމަލު ނުކުރާނެކަމަށެވެ. ނަމަވެސް އެމެރިކާއިން އެއްބަސްވުމުގައި ބައިވެރިވެއްޖެނަމަ އީރާނުންވެސް އެއްބަސްވުމާއި އެއްގޮތަށް ފުރިހަމައަށް ޢަމަލުކުރާނެކަމަށް ޒާރިފް ވިދާޅުވިއެވެ.

ޒާރިފްގެ ވާހަކަފުޅުގައިވަނީ ރަޝިޔާގެ އެސް-400 ދިފާޢީ ނިޒާމު ގަތުމަށް ތުރުކީވިލާތުން ނިންމާފައިވާތީ އެމެރިކާގެ ފަރާތުން އެ ޤައުމާއި ދެކޮޅަށް އަޅާފައިވާ ދަތިކުރުމުގެ ފިޔަވަޅުތައް ކުށްވެރިކުރައްވާފައެވެ. ޒާރިފް ވިދާޅުވީ އެމެރިކާއަކީ އެހެން ޤައުމުތަކާއި ދެކޮޅަށް ދަތިކުރުމުގެ ފިޔަވަޅުތައް އެޅުމަށް ދެވިހިފައިފައިވާ ޤައުމެއްކަމަށާއި، އޭގެ ސަބަބުން މުޅި ދުނިޔެއަށާއި އެމެރިކާއަށްވެސް ގެއްލުންވަމުންދާކަމަށެވެ.