ކަޅުވަކަރު މިސްކިތް ރޫޅާލައިގެން އެންމެފަހުން ހުރިތަނުން ނަގާފައި އެމިސްކުތުގެ ބައިތައް ބަހައްޓާފައިހުންނަތާ 2 އަހަރު ފަހުން އަލުން މިސްކިތް ރޭވުމުގެ މަސައްކަތް ފެށީ މިދިޔަ އަހަރުގެ ފަހުކޮޅުއެވެ. މިސްކިތުގައި ފެންނަންހުރި ގަލުވަޑާމުގެ މަސައްކަތާއި، ލަކުޑީގެ ރީތި މަސައްކަތްތަކަކީ، މިހާރު ޢާއްމުކޮށް ކޮށްއުޅޭ މަސައްކަތްތަކެއް ނޫންނެވެ. މިމިސްކިތް ޚާއްސަވަނީވެސް މިސްކިތުން ފެންނަން ހުރި މިފަދަ ހިތްގައިމު އަތްތެރި މަސައްކަތަަކުގެ ސަބަބުންނެވެ.
ހިރިގަލާއި، ލަކުޑީގައި ކަނޑާ ނަގާފައިވާ ރީތި ކުރެހުންތަކަކީ ދިވެހިންގެ ހުނަރާއި އަތްތެރި މަސައްކަތުން ކާބަފައިންގެ ފަންނުވެރިކަމާއި ހުނަރު ވަރަށް ރަނގަޅަށް ފެނެއެވެ. މިސްކިތުގެ ގަލުގެ ބައިތަކާއި ލަކުޑީގެ ބައެއް ބައިތައް ފަނި ބޮއެ ހަލާކުވަނިކޮށް، އެތަކެއްޗަށް ދޭންޖެހޭ ފަރުވާދީ ހަލާކުވެފައި ހުރި ތަންތަން މަރާމާތުކޮށް، މިސްކިތް އަލުން ރޭވުމުގެ ޢަމަލީ މަސައްކަތް ފެށީ މިދިޔަ އޮކްޓޯބަރު މަހުގެ 19ވަނަ ދުވަހުއެވެ. މިނިސްޓްރީ އޮފް އަރޓްސް ކަލްޗަރ އެންޑް ހެރިޓޭޖުގެ، އެންމެ މުހިންމު އެއް މަސައްކަތަކީވެސް ކަޅުވަކަރު މިސްކިތުގެ ބައިތައް ހޯދައި މިސްކިތް އަލުން ރޭވުމުުގެ މަސައްކަތެވެ.
މިމިސްކިތަކީ ރާވާގޮތަށް ފަރުމާކޮށްފައިވާ މިސްކިތެކެވެ. އެގޮތުން މިސްކިތް އަލުން ރޭވުމަށް ފުރަތަމަ ގައު ބާއްވައިދެއްވައި މަސައްކަތް ފަށްޓަވައިދެއްވީ ރައީސުލްޖުމްހޫރިއްޔާ އިބްރާހީމް މުޙައްމަދު ޞާލިޙެވެ.
މިސްކިތް ރޭވުމުގެ މަސައްކަތް ކުރަނީ ސަޤާފީ ތަރިކަ ރައްކާޓެރިކުރާ ޤައުމީ މަރުކަޒުގެ މުވައްޒަފުންނާއި، އަމިއްލައަށް އެދިގެން މިމަސައްކަތްތުގައި ބައިވެރިވާ އައްމިއްލަ ފަރާތްތައް ގުޅިގެންނެވެ.
މިމަޝްރޫޢުގެ މެނޭޖަރ އާމިނަތު ޝިފާނާ ވިދާޅުވީ މިސްކިތް ރޭވުމުގެ މަސައްކަތް އަވަސް އަރުވާލައިގެން ކުރުމުގެ ބަދަލުގައި، ވީހާވެސް ފަރުވާތެރިކަމާއި ރައްކާތެރިކަމާއިއެކު މަސައްކަތް ނިންމުމަށް އިސްކަންދެއްވާކމަށެވެ.
"މިހާރު މިހުރީ މިސްކިތުގެ ބަރަފޯސް ނުވަތަ އެންމެ ތިރީބައި ރާވައި ނިމިފައި. މިހާރު މިފެށީ މެދު މިސްކިތް ބެހެއްޓުމުގެ މަސައްކަތް. އެންމެ ފުރަތަމަ މި ބަހައްޓަނީ މިސްކިތުގެ ދޮރުތައް." ޝިފާނާ ވިދާޅުވިއެވެ.
މިމިސްކިތުގައި ހިމެނީ 3 ދޮރެވެ. ދޮރު ބަހައްޓައި ނިމުމުން މިސްކިތުގެ 4 ފާރު ހިރިގަލުން ރޭވުމުގެ މަސައްކަތް ފަށާނެއެވެ. މެދު މިސްކިތް ރޭވުމަށް 5 ބަރިއަށް ހިރިގާ އަތުރާނެއެވެ.
މިސްކިތް އާބާތުރަފިލުވުމުގައި އެންމެ އިސްކޮށް މަސައްކަތް ކުރާ އަޙްމަދު ޒަމީރް ވިދާޅުވީ މުޅި ކަޅުވަކަރު މިސްކިތުގައި ގާތްގަނޑަކަށް 550 ހިިރިގާ ބްލޮކް ބޭނުންކޮށްފައިވާކަަމަށެވެ. އޭނާ ވިދާޅުވީ މިސްކިތް އަލުން ރާވަނީ މިސްކިތަށް ވަދެނުކުމެ ހެދިނަމަވެސް، ގެއްލުން ނުވާނެހެން އެންމެރަނގަޅު ފެންވަރުގައެވެ.
"މިސްކިތުގެ މަތިވަޑާން ކުރިން މިހުރީ ނިރޮޅުން ހަދާފައި. މިބައިވަނީ ހަމައެއްކޮށް ހަލާކުވެފައި. އެހެންވެގެން މިފަހަރު މަތިވަޑާން މިހެދީ އެއްކޮށް ހައިވަކަރުން. ފުރާޅުވެސް ހަދާނީ ޓިނުން، އެހެން ނަމަވެސް ކުލަވެސް ބަހައްޓާނީ އިހުގެ ގޮތްގަނޑު ފެންނަ ގޮތަށް އެ ކުލަތަކާއިއެކު." ޒަމީރު ވިދާޅުވިއެވެ.
ކަޅުވަކަރު މިސްކިތަކީ ބިމުން ފެށިގެން 3 ފޫޓެއްހައި އުސް މިސްކިތެކެވެ. މިސްކިތަށް ވަނުމަށް ބޭނުންކުރާ ހިރިގާ ސިޑިވެސް މިހާރުވަނީ ބަހައްޓާފައެވެ. މި ބައިގެ މަސައްކަތާއެކުވެސް އެންމެ ކުރިން ފެންނަންހުރި ގޮތަށް ކަޅުވަކަރު މިސްކިތުގެ ހައިބަތު މިހާރުވެސްވަނީ ފެންނަން ފަށާފައެވެ.
މިސްކިތުގެ ހިރިގާ ބްލޮކްތަކުން ހަލާކުވެފައިވާ ތަންތަންކޮޅުވެސް، މިނިސްޓްރީގައި ކުރިން ރައްކާކޮށްފައިހުރި ހިރިގާ ބޭނުންކޮށްގެން ހަދާނެކަމަށް ޒަމީރް ވިދާޅުވިއެވެ. އަދި ވައިރުކުރުމުގެ މަސައްކަތް ކުރާއިރުވެސް މިސްކިތުގެ އެއްވެސް ފާރެއް ނުތޮރުފާނެކަމަށް އޭނާ ވިދާޅުވިއެވެ. މިސްކިތް ބަހައްޓާ ތަނުގެ ވަށާފާރުވެސް ރާނާފައިވަނީ ގަހުގެ މުލުންވެސް މިސްކިތަށް ގެއްލުން ނުވާނެހެން ބިމުގެ އަޑިއަށް ފުނަށް ކޮންކްރީޓް ފާރެއް ހަދައިގެންނެވެ.
200 އަހަރުވެފައިވާ ކަޅުވަކަރު މިސްކިތަކީ އައްސުލްޠާން ޙަސަން ނޫރައްދީން، އިސްކަންދަރު މަހާރަދުން މާލޭގައި ބިނާކުރެއްވި މިސްކިތެކެވެ. މިމިސްކިތް މީގެކުރިން 3 ތަނަކަށް ބަދަލުކޮށްފައިވެއެވެ. މިމިސްކިތް ފުރަނަފުއްޓަށް ވިއްކާލާފައިވެސްވެއެވެ. ނަމަވެސް ކުރީގެ ރައީސް މައުމޫނު ޢަބްދުލްޤައްޔޫމްގެ ވެރިކަމުގައި މިސްކިތް އަނބުރާ ހޯއްދަވައި ގެނެސް ބަހެއްޓީ ސަލްޓަން ޕާކުގައެވެ.
މިސްކިތް މިހާރު ބަހައްޓަނީ ކުރީގެ ދިރާގުހުރި ބިމުގައެވެ. މިސްކިތުގެ މަސައްކަތް ނިމޭނެކަމަށް ލަފާކުރަނީ އަންނަ މަހުއެވެ. މިސްކިތް އަލުން ބަހައްޓަނީ ހެރިޓޭޖް ސައިޓެއްގެ ގޮތުގައި ނަމަވެސް، މިސްކިތުގައި ނަމާދު ކުރެވޭނެކަމަށް މިނިސްޓްރީންވަނީ ވިދާޅުވެފައެވެ.