2023ވަނަ އަހަރު ގައިންގަޔަށް އަރާ ނުރައްކާތެރި ބައްޔެއް ކަމުގައިވާ ހިމަބިހި ޖެހުނު މީހުންގެ އަދަދު 10 މިލިޔަނަށް އަރާ ކަމަށް ބުނެ، އެ ބަލީގެ ނުރައްކާތެރިކަން އިތުރުވެފައިވާ ކަމުގެ އިންޒާރު ދުނިޔޭގެ ޞިއްޙަތު ޖަމުޢިއްޔާ (ޑަބްލިޔުއެޗްއޯ)ން ކޮށްފިއެވެ. މި ކަމުގެ އިންޒާރު ކޮށްފައި ވަނީ ޑަބްލިޔުއެޗްއޯއާއި އެމެރިކާގެ ސެންޓަރސް ފޯ ޑިޒީޒް ކޮންޓްރޯލް އެންޑް ޕްރިވެންޝަން (ސީޑީސީ)ން ހަދާފައިވާ ދިރާސާއަކަށް ފަހުއެވެ.
އެ ދެ އިދާރާއިން ބުނީ، ހުސްވި އަހަރު ހިމަބިހި ޖެހިގެން ދުނިޔޭގެ އެކި ކަންކޮޅުތަކުން 107,500އަށްވުރެ ގިނަ މީހުން މަރުވި ކަމުގައެވެ. އޭގެ ތެރެއިން ބޮޑު އިންސައްތައަކީ އުމުރުން ފަސް އަހަރުން ދަށުގެ ކުޑަކުދިންނެވެ. އެ އަހަރު 10 މިލިޔަނެއްހާ މީހުންނަށް އެ ބަލި ޖެހިފައިވާ ކަމަށް ރިޕޯޓު ކުރެވިފައިވާއިރު، އެއީ 2022ވަނަ އަހަރާ އަޅައިބަލާއިރު %20 އިތުރު އަދަދެކެވެ.
ޑަބްލިޔުއެޗްއޯއާއި ސީޑީސީގެ ރިޕޯޓުގައި ބުނެފައި ވަނީ، ހިމަބިހީގެ ކޭސްތަކުގެ އަދަދުތައް އެތަކެއް ގުނައަކުން އިތުރުވެފައި މި ވަނީ، ވެކްސިން ޖެހުމުގައި ފަރުވާ ކުޑަވުމުން ކަމަށް ޤަބޫލު ކުރެވޭ ކަމުގައެވެ. "ދުނިޔޭގެ އެކި ކަންކޮޅުތަކުގައި ހިމަބިހި ޖެހޭ މީހުންގެ އަދަދު ދަނީ ކަންބޮޑުވާ މިންވަރަކަށް އިތުރުވަމުން، އެއާ އެކު ގިނަ އަދަދެއްގެ މީހުންގެ ފުރާނައަށް ދަނީ ނުރައްކާވަމުން. މި ކަމަށް އޮތް އެންމެ ރަނގަޅު ފަރުވާއަކީ މީސްލްސް ބަލިން ރައްކާތެރިކޮށްދޭ ވެކްސިން، އެހެންވެ ވީހާވެސް ގިނަ އަދަދެއްގެ ބަޔަކަށް ވެކްސިން ލިބޭނެ މަގު ފަހިކޮށްދޭން ޖެހޭ،" ސީޑީސީގެ ވެރިޔާ މޭންޑީ ކޯއެން ވިދާޅުވިއެވެ.
ހިމަބިއްސަކީ އެންމެ ފަސޭހައިން ގައިންގަޔަށް އަރާ، ނުރައްކާތެރި ބައްޔެކެވެ. މި ބަލި ކާމިޔާބު ކަމާ އެކު ކޮންޓްރޯލް ކުރުމަށް، އާބާދީގެ %95 މީހުންނަށް މީސްލްސް/ރުބެއްލާ ވެކްސިންގެ ދެ ޑޯޒު ފުރިހަމަ ކޮށްދޭން ޖެހެއެވެ. ޑަބްލިޔުއެޗްއޯއާއި ސީޑީސީން ބުނީ، ހުސްވި އަހަރު ވެކްސިންގެ ފުރަތަމަ ޑޯޒް ޖަހައިދީފައި ވަނީ ދުނިޔޭގެ ކުޑަކުދިންގެ އާބާދީގެ %83ށް އެކަނި ކަމުގައެވެ.
އެއީ، 2022ވަނަ އަހަރާ އަޅައިބަލާއިރު އެއްހަމަ އަދަދެކެވެ. ނަމަވެސް، ކޮވިޑް-19ގެ ބަލިމަޑުކަމުގެ ދުވަސްވަރު ދުނިޔޭގެ ކުޑަކުދިންގެ އާބާދީގެ %86ށް މީސްލްސް ވެކްސިންގެ ފުރިހަމަ ޑޯޒް ޖަހައިދީފައިވާ ކަމުގައި ޑަބްލިޔުއެޗްއޯއާއި ސީޑީސީގެ ރިޕޯޓުގައި ފާހަގަކޮށްފައިވެއެވެ. 2023ވަނަ އަހަރު ވެކްސިންގެ ދެވަނަ ޑޯޒް ޖަހައިދީފައި ވަނީ ކުޑަކުދިންގެ އާބާދީގެ %74އަށެވެ.
"ފާއިތުވި 50 އަހަރަށް ބަލައިލާއިރު އެންމެ ގިނަ އަދަދެއްގެ ބަޔެއްގެ ފުރާނަ ސަލާމަތް ކޮށްދިނުމަށް ބޭނުން ކޮށްފައިވާ ވެކްސިނަކީ މީސްލްސް ވެކްސިން. އިތުރު ބަޔެއްގެ ފުރާނަ ސަލާމަތް ކުރުމަށާއި، ވައިރަހުގެ ނުރައްކަލަށް ހުށަހެޅިފައިވާ މީހުން އެ ނުރައްކަލުން ސަލާމަތް ކުރުމަށް، ވެކްސިން ޖަހައިދިނުމަށް ހިންގާ ޕުރޮގުރާމުތަކަށް އިންވެސްޓު ކުރާ މިންވަރު އިތުރު ކުރަން ޖެހޭ، ދުނިޔޭގެ ކޮންމެ ތަނެއްގައި އަޅުގަނޑުމެން ދިރިއުޅުނު ކަމުގައިވީ ނަމަވެސް،" ޑަބްލިޔުއެޗްއޯގެ ވެރިޔާ ޓެޑްރޮސް އަދަނޮމް ގެބްރޮޔެސޮސް ވިދާޅުވިއެވެ.
ޑަބްލިޔުއެޗްއޯއާއި ސީޑީސީން ބުނީ، ހުސްވި އަހަރުގެ ތެރޭގައި 57 ޤައުމެއްގައި ހަލުވިކަމާ އެކު ހިމަބިހި ބަލި ފެތުރިގެން ގޮސްފައިވާ ކަމުގައެވެ. 2022ވަނަ އަހަރު، ހަލުވިކަމާ އެކު ބަލި ފެތުރެމުން ގޮސްފައި ވަނީ 36 ޤައުމެއްގައި ކަމަށް ވެސް އެ އެ އިދާރާއިން ހާމަކުރިއެވެ. އެމެރިކާ ބައްރުގެ ޤައުމުތައް ފިޔަވައި އެހެން ހުރިހާ ބައްރެއްގައި ވެސް ހުސްވި އަހަރު ބަލި ފެތުރެމުން ގޮސްފައިވާއިރު، އެންމެ ގިނަ އަދަދެއްގެ ކޭސްތައް ފެނިފައި ވަނީ އެފްރިކާ ބައްރުގެ ޤައުމުތަކުންނެވެ.