ސޫދާންގެ އަސްކަރިއްޔާއާއި ރެޕިޑް ސަޕޯޓް ފޯސަސް (އާރް.އެސް.އެފް)އާ ދެމެދު ކުރަމުންދާ ހަނގުރާމައާ ގުޅިގެން ހާލުގައި ޖެހިފައިވާ މީހުންނަށް އިންސާނީ އެހީގެ ސާމާނު ފޯރުކޮށްދޭން ފަށައިފިއެވެ. އެހީގެ ހިފައިގެން ދަތުރުކުރި ރެޑް ކްރޮސްގެ ފުރަތަމަ މަތިންދާބޯޓު ސޫދާން ބަނދަރަށް ދަތުރުކޮށްފައި ވަނީ އޭޕްރިލް 30 ވަނަ ދަވަހުއެވެ.
އިންޓަރނޭޝަނަލް ކޮމިޓީ އޮފް ދަ ރެޑް ކްރޮސް (އައި.ސީ.އާރް.ސީ)އިން ބުނީ، ސޫދާނަށް އެންމެ ފުރަތަމަ ފޮނުވާފައި ވަނީ ބޭހާއި ޞިއްޙީ ދާއިރާއަށް ބޭނުންވާ ސާމާނުގެ އިތުރުން ސޫދާންގެ ރެޑް ކްރޮސްއަށް ބޭނުންވާ ސާމާނު ކަމުގައެވެ. ފުރަތަމަ މަތިންދާބޯޓުގައި އަށް ޓަނުގެ ސާމާނު ފޮނުވާފައިވާ ކަމުގައި ވެސް ރެޑް ކްރޮސްއިން ބުންޏެވެ.
ސޫދާންގައި ދާޚިލީ ހަމަނުޖެހުންތައް ފެށީ އޭޕްރިލް 15 ވަނަ ދުވަހު އާރް.އެސް.އެފްގެ ފައުޖުތަކުން ޚަރްތޫމަށް އަރައި ރިޔާސީ ގަނޑުވަރާއި އަސްކަރިއްޔާގެ އިސްވެރިޔާގެ ގެކޮޅު ހިސާރުކުރަން މަސައްކަތް ފެށުމުންނެވެ. ހަމަނުޖެހުންތައް ތިންވަނަ ހަފުތާއަކަށް ދެމިގެން ގޮސްފައިވާއިރު، މަރުވެފައިވާ މީހުންގެ ޢަދަދު ވަނީ 528 އަށްވުރެ އަރާފައެވެ. އަދި، 4,600 އަށްވުރެ ގިނަ މީހުން ވަނީ ޒަޚަމުވެފައެވެ.
އެފްރިކާ ސަރަޙައްދުގައި ހުންނަވާ އައި.ސީ.އާރް.ސީގެ ޑިރެކްޓަރ ޕެޓްރިކް ޔޫސުފް ވިދާޅުވީ، ޚަރްތޫމްގެ މަގުތަކުގައި މަރުވެފައިވާ ގިނަ ޢަދަދެއްގެ ހަށިތައްވާ ކަމަށާއި، އެ ހަށިތައް ނަގައި އެ މީހުންގެ ޖަނާޒާ ބޭއްވުމަށް މަސައްކަތް ކުރަމުންދާ ކަމުގައެވެ. ހަމަނުޖެހުންތަކުގައި މަރުވެފައިވާ މީހުންގެ ތެރޭގައި ގިނަ ޢަދަދެއްގެ ޢާންމުން ހިމެނެއެވެ.
ޔޫސުފް ވިދާޅުވީ، މިހާރު ފޮނުވާފައިވާ ސާމާނު ބޭނުންކޮށްގެން 1,500 އެއްހާ މީހުންނަށް ޞިއްޙީ ފަރުވާ ފޯރުކޮށްދެވޭނެ ކަމަށް ބެލެވޭ ކަމުގައެވެ. އެ ތަކެތި ސޫދާނަށް ފޮނުވާފައި ވަނީ އުރުދުނުންނެވެ. ސޫދާނަށް އެހީގެ ސާމާނު ފޮނުވަން މި ވަގުތު ހުޅުވިފައި އޮތް ހަމައެކަނި ދޮރަކީ ސޫދާން ބަނދަރެވެ. ޚަރްތޫމާއި ހުޅަނގުގައިވާ ދާރްފޫރަށް އިންސާނީ އަދި ޞިއްޙީ އެހީތެރިކަން ފޯރުކޮށްދޭން މަސައްކަތް ކުރަމުންދާ ކަމުގައި ވެސް ޔޫސުފް ވިދާޅުވިއެވެ.
ހަމަނުޖެހުންތަކުގެ ތެރެއިން ޚަރްތޫމްގެ ހޮސްޕިޓަލުތަކަށް ވެސް ޙަމަލާދީފައިވާ ކަމުގައި ދުނިޔޭގެ ޞިއްޙަތު ޖަމުޢިއްޔާ (ޑަބްލިޔު.އެޗް.އޯ)އިން ބުނެއެވެ. އަދި، މިހާރު ހުޅުވައިގެން ޞިއްޙީ ޚިދުމަތްތައް ފޯރުކޮށްދެމުން ދަނީ ޚަރްތޫމްގައި ޞިއްޙީ ޚިދުމަތްދޭ ހޮސްޕިޓަލްތަކާއި މަރުކަޒުތަކުގެ 16 އިންސައްތަ ތަންތަނުގައި ކަމަށް ވެސް އެ ޖަމުޢިއްޔާއިން ބުނެއެވެ.
ސޫދާންގެ އަސްކަރިއްޔާގެ އިސްވެރިޔާ ޖެނެރަލް ޢަބްދުލް ފައްތާޙް އަލް-ބުރްހާންގެ ފައުޖުތަކާއި، އާރް.އެސް.އެފްގެ އިސްވެރިޔާ ޖެނެރަލް މުޙައްމަދު ޙަމްދާން ދަގަލޯގެ ފައުޖުތަކާ ދެމެދު ޙަމަލާ ބަދަލުކުރުން މެދުކަނޑިއިލަން އެތަކެއް ފަހަރެއްގެ މަތިން ވަނީ އެއްބަސްވެފައެވެ. ނަމަވެސް، ދެ ފަރާތުގެ ފައުޖުތަކުން އަދިވެސް ދަނީ ޙަމަލާ ބަދަލުކުރަމުންނެވެ. އަދި، އަސްކަރީ މަތިންދާބޯޓުތަކުން ދަނީ ޚަރްތޫމްގެ އިތުރުން އެހެން ސަރަޙައްދުތަކުގައިވާ އާރް.އެސް.އެފްގެ އަމާޒުތަކަށް ވަރުގަދަ ޙަމަލާތަކެއް ދެމުންނެވެ.
މި ހަމަނުޖެހުންތަކާ ގުޅިގެން ޚަރްތޫމާއި އެހެން ބޮޑެތި ރަށްތަކުގެ ރައްޔިތުން ވަނީ ހާލުގައި ޖެހިފައެވެ. ޚަރްތޫމުން ފެނާއި ކަރަންޓުގެ ޚިދުމަތް މެދުކެނޑިފައިވާއިރު، ބޮޑެތި ރަށްތަކުން ކާބޯތަކެތި ވެސް ވަނީ ހުސްވާން ފަށާފައެވެ. ހަނގުރާމައިން ސަލާމަތްވުމަށް އެތަކެއް ހާސް ބަޔަކު ވަނީ ސޫދާން ދޫކޮށް އަވައްޓެރި ޤައުމުތަކަށް ހިޖުރަކޮށްފައެވެ. އަދި، އެ ޤައުމުގައި މަސައްކަތްކުރާ ގިނަ ޢަދަދެއްގެ ބޭރު ޤައުމުތަކުގެ މީހުން ވަނީ ސަލާމަތްކޮށްފައެވެ.
ހަމަނުޖެހުންތަކާ ގުޅިގެން ސޫދާންގައި އަމިއްލަ ގެދޮރު ދޫކޮށް އެހެން ހިސާބުތަކާއި ޤައުމުތަކަށް ބަދަލުވެފައިވާ މީހުންގެ ޢަދަދު 75,000 އަށް އަރާ ކަމުގައި އ.ދއިން ބުނެއެވެ. މީގެ ތެރެއިން 20,000 އެއްހާ މީހުން ޗާޑަށް ދަތުރުކޮށްފައިވާއިރު، 4,000 މީހުން ވަނީ ދެކުނު ސޫދާނަށް ހިޖުރަކޮށްފައެވެ. އަދި، 3,500 މީހުން އިތިއޯޕިޔާއަށް ހިޖުރަކުރިއިރު، 3,000 އެއްހާ މީހުން ދަތުރުކޮށްފައި ވަނީ ސެންޓްރަލް އެފްރިކަން ރިޕަބްލިކަށެވެ.