މޫސުމީ ބަދަލުތަކުގެ ސަބަބުން ރާއްޖޭގެ ސަޤާފީ އެކިއެކި ބިނާތަކާއި ސަރަޙައްދުތަކަށް އިއާދަ ނުކުރެވޭ ފަދަ ގެއްލުންވަމުންދާކަމަށް ފަންނާއި ސަޤާފަތާއި ތަރިކައިގެ ވަޒީރު ޔުމްނާ މައުމޫން ވިދާޅުވެއްޖެއެވެ.
މިނިސްޓަރ ޔުމްނާ މިހެން ވިދާޅުވީ ދުނިޔޭގެ ތަރިކައިގެ ދުވަހާއި ގުޅިގެން ފޮނުއްވެވި މެސެޖުގައެވެ.
މި އަހަރުގެ ދުނިޔޭގެ ތަރިކައިގެ ދުވަހުގެ ޝިޢާރަކީ "ތަރިކައާއި މޫސުން" ނުވަތަ "ހެރިޓޭޖް އެންޑް ކްލައިމެޓް"އެވެ. ސަގާފީ ތަރިކައާއި ތިމާވެށްޓަކީ ގުޅި ލާމެހިފައިވާ ދެއެއްޗެވެ.
ފަންނާ ސަޤާފަތާ ތަރިކައިގެ ވަޒީރު ޔުމްނާ މައުމޫނުގެ މެސެޖުގައި ވިދާޅުވީ ވޭތުވެދިޔަ ޒަމާންތަކުގައި ދިވެހީންގެ މަސައްކަތްތެރިކަން ދައްކައިދޭ އާސާރީ ތަންތަނާއި ތަކެތި މި ޒަމާނާ ހަމައަށް ވާރުތަވެގެން އައިސްފައިވާކަމީ އަޅުގަނޑުމެން ޝުކުރުވެރިވާންޖެހޭ ކަމެއްކަމަށެވެ. އަދި ދިވެހިރާއްޖޭގެ އެކި އަތޮޅުތަކަށާއި ރަށްތަކަށް ބަލާއިރު ދިވެހީންގެ ސަގާފީ ތަރިކައިގެ މުއްސަނދިކަމާއި ތަފާތުކަން ދޭހަވާކަމަށް މިނިސްޓަރ ވިދާޅުވިއެވެ.
މިނިސްޓަރ ވިދާޅުވީ މޫސުމީ ބަދަލުތަކުގެ ސަބަބުން ސަގާފީ ތަރިކައަށް ގިނަގުނަ ގެއްލުންތަކެއް ލިބެމުންދާކަމަށެވެ. އަދި ރަށްގިރުން ފަދަ މޫސުމީ ބަދަލުތަކާއިއެކު މި ތަންތަނަށް ދަނީ އިއާދަ ނުކުރެވޭ ފަދަ ގެއްލުންތައް ލިބެމުންކަމަށް މިނިސްޓަރ ވިދާޅުވިއެވެ.
މިނިސްޓަރ ވިދާޅުވީ މޫސުމީ ބަދަލުތަކުގެ ސަބަބުން ރާއްޖޭގެ އެކިއެކި ރަށްރަށާއި އަތޮޅުތުގައި ހުރި ހަވިއްތަތަކާއި މިސްކިތްތަކާއި އަދި އެހެނިހެން އާސާރީ ތަންތަންވެސް ނެތިދާނެކަމުގެ ބިރު އެބައޮތްކަމަށް މިނިސްޓަރ ވިދާޅުވިއެވެ.
މިނިސްޓަރ ވިދާޅުވީ ތަރިކަ ޙިމާޔަތް ކުރުމުގައި ކައުންސިލުތަކާއި އާންމު ފަރުދުންގެ ޒިންމާ ޤާނޫނުން ބަޔާންކޮށްފައި އޮންނަކަމަށެވެ. އަދި ދިވެހިންގެ މުއްސަނދި މާޒީތަކުން އައިސްފައިވާ ސަގާފީ ތަރިކަތައް ކުރިމަގުގެ ޖީލުތަކަށް ރައްކާތެރިކަމާއެކު ފޯރުކޮށްދިނުމަކީ އަޅުގަނޑުމެން އެންމެންގެ ޒިންމާއެއްކަމަށް މިނިސްޓަރ ވިދާޅުވިއެވެ.
މިފަދަ ބިނާތަކާއި ސަރަޙައްދުތަކާއި ތަންތަނާއި ތަކެއްޗަކީ އެ ރަށެއްގެ އަމިއްލަ ވަންތަކަމާއި ސަގާފަތް ދައްކައިދޭ ތަންތަނާއި ތަކެއްތިކަމަށެވެ. އަދި މިއީ ރާއްޖޭގެ ތާރީޚާއި އެކި ޒަމާންތަކުގައި ދިރިއުޅުނު މީހުންގެ އެތައް ވާހަކަތައް ކިޔައިދޭ ކަންކަން ކަމަށެވެ. މިކަންކަމަކީ ރަށުގެ ނުވަތަ އަތޮޅުގެ ކުރިމަގު ބިނާ ކުރާއިރުވެސް މުހިންމު ތަންތަންކަމަށް މިނިސްޓަރ ވިދާޅުވިއެވެ. ޚާއްސަގޮތެއްގައި ރަށަކަށް ޚާއްސަ ބިނާތަކާއި ސަރަޙައްދުތަކާއި ކުޅިވަރުތަކާއި ރަހަތައް ފަދަ ކަންކަން އެއީ ފަތުރުވެރިކަމުން އާމްދަނީ ހޯދިދާނެ ކަންކަންކަމަށް މިނިސްޓަރ ވިދާޅުވިއެވެ.
މޫސުމީ ބަދަލުތަކުގެ ސަބަބުން ރާއްޖޭގެ އެކި ހިސާބުތަކުގައި ހުރި ސަގާފީ ތަރިކަ ނެތިދާނެ ކަމުގެ ބިރު އެބައޮތް. މި ތަރިކަ ރައްކާތެރިކޮށް އަންނާން އޮތް ޖީލުތަކަށް ވާސިލުކޮށްދިނުމަކީ އެންމެންގެ ޒިންމާއަކަށް ހަދަމާތޯ؟ #ދުނިޔޭގެތަރިކައިގެދުވަސް #ތަރިކައާއިމޫސުން pic.twitter.com/dN5pMkRy5X
— National Centre for Cultural Heritage (@HeritageMv) April 18, 2022
މިނިސްޓަރ ވަނީ ކައުންސިލުތަކުންވެސް އިސްނަގައިގެން ސަގާފީ ތަރިކަ ރައްކާތެރިކުރުމުގެ ޒިންމާ އަދާކުރައްވަމުން ގެންދެވުމަށް އިލްތިމާސްކުރައްވާފައެވެ. އަދި ތަރައްޤީގެ މަޝްރޫޢުތައް ކުރިއަށްގެންދާއިރު ސަގާފީ ތަރިކައަށް ގެއްލުން ނުލިބޭގޮތަށް ތަރައްޤީގެ މަޝްރޫޢުތައް ހިންގުމާއި، މަޝްރޫޢުތަކުގައި ސަގާފީ ތަރިކަ ހިމަނައިގެން މަސައްކަތްތައް ރޭވުމަށް މިިނިސްޓަރ ގޮވާލެއްވިއެވެ. މީގެއިތުރުން ސަގާފީ ތަރިކައަކީ އަޅުގަނޑުމެންނަށް އަގުނުކުރެވޭނެ ފަދަ އަގުބޮޑު މުދަލެއްގެ ގޮތުގައި ދެކިގެން ދެމެހެއްޓެނިވި ގޮތެއްގައި މިތަންތަނާއި ތަކެތި ރައްކާތެރިކުރުމަށް ގުޅިގެން މަސައްކަތް ކުރުމަށް މިނިސްޓަރ އެދިލެއްވިއެވެ.
އަދި ސަގާފީ ތަރިކަ ދަފްތަރުކޮށް، ރައްކާތެރިކޮށް، އަދުގެ ޖީލަށާއި އަންނާން އޮތް ޖީލުތަކަށް ފޯރުކޮށްދީ، ސަގާފީ ތަރިކައަށް ހޭލުންތެރި ޖީލެއް ބިނާކުރުމަކީ އަޅުގަނޑުމެން އެންމެނެގެ ޒިންމާއެއް ކަމުގައި ހަދައި، އެންމެންގެ ބައިވެރިވުމާއެކީ ގުޅިގެން މިކަން ކުރުމަށް މިނިސްޓަރ ގޮވާލެއްވިއެވެ.